ارش البکاره چیست؟

ارش البکاره چیست؟

ارش چیست؟

در حقوق جزای اسلامی مجازات مالی دیه، به دو نوع کلی دیه مقدر و دیه غیر مقدر تقسیم می شود. ارش همان دیه غیر مقدر است که در قانون مجازات اسلامی در ازای ارتکاب جنایت علیه اعضا یا منافع خاصی تعیین می گردد. برای مثال می توان به جنایتی اشاره کرد که منجر به شکسته شدن استخوان دنبالچه شود که طبق ماده 651 قانون مجازات اسلامی چنین جنایتی موجب ارش است.

ارش البکاره نیز یکی از موارد ارش می باشد که در برخی از موارد ازاله بکارت به موجب قانون مجازات اسلامی پرداخت می شود. چنانچه مردی بدون رضایت دختری با او نزدیکی کند یا به هر شیوه دیگری بکارت او را زائل نماید، ازاله بکارت انجام گرفته به این عمل اصطلاحاً افضاء می گویند. در این صورت مرد ممکن است به پرداخت مهرالمثل یا دیه کامل محکوم گردد. در نوشتار پیش رو در ضمن بررسی قواعد قانونی حاکم بر پرداخت دیات و ازاله بکارت، پاسخ روشنی برای این پرسش که ارش البکاره چیست؟ می یابیم.

از نظر قانونی ارش البکاره چیست؟

در پاسخ به این پرسش که ارش البکاره چیست؟ باید گفت: ارش البکاره نوعی دیه است که توسط محکوم علیه به زنی پرداخت می شود که او را ازاله بکارت کرده است. در مورد دختر باکره و نامحرم، در صورتی که ازاله بکارت به هر طریقی صورت گیرد، محکوم علیه می بایست مهرالمثل آن زن را پرداخت کند. مهرالمثل مهریه ای است که توسط دادگاه تعیین می گردد. چنانچه نزدیکی مرد با زن باکره با رضایت انجام گرفته باشد، مرد محکوم به پرداخت ارش نیست. البته مطابق با تبصره 2 ماده 658 قانون مجازات اسلامی رضایت دختری که به بلوغ شرعی نرسیده یا مجنون و یا مکرهی که رضایت واقعی به انجام زنا نداشته در حکم عدم رضایت می باشد.

علاوه بر مهر المثل در مورد فوق چنانچه جنایت دیگری بر نفس یا منافع بزه دیده وارد شود، دیه جداگانه دارد. برای مثال چنانچه، زن دیگر نتواند ادرار خود را ضبط کند دیه کامل به او تعلق می گیرد.

افضای همسر و غیر همسر

از جمله مواردی که ممکن است مرد به پرداخت ارش البکاره محکوم گردد، افضای همسر یا غیر همسر است. افضاء یک آسیب جسمانی به معنای یکی شدن مجرای ادرار و حیض و یا غائط زن است. افضاء ممکن است در نتیجه عمل زناشویی یا با عملی غیر از آن صورت گیرد. اگر زوجه بالغ باشد و افضاء به دلیل انجام عملی غیر از مقاربت رخ دهد، دیه کامل زن باید به وی پرداخت شود.  

چنانچه همسر نابالغ به دلیل مقاربت جنسی مورد افضاء قرار گیرد، طبق بند ب ماده 660 قانون مجازات اسلامی علاوه بر پرداخت مهریه و دیه کامل زن، نفقه زن نیز تا زمان فوت یکی از طرفین به عهده مرد خواهد بود، هرچند میان آنها طلاق اتفاق افتاده باشد.  

چنانچه افضای غیر همسر اتفاق افتاده باشد، افضاء کننده به شرح زیر ضامن است:

اگر افضاء شده مکره یا نابالغ بوده و افضاء به سبب نزدیکی صورت گرفته باشد، علاوه بر پرداخت مهرالمثل و دیه کامل، در صورت ازاله بکارت ارش البکاره نیز پرداخت می شود. اگر افضاء به سببی غیر از مقاربت جنسی صورت گیرد، مرد می بایست دیه کامل زن و در صورت ازاله بکارت، مهرالمثل را نیز پرداخت نماید.

چنانچه افضاء زن با رضایت زن بالغ و از طریق رابطه زناشویی صورت پذیرفته باشد، مرد تنها می بایست دیه کامل زن را پرداخت نماید و مسئولیتی در مورد پرداخت ارش البکاره نخواهد داشت.

اگر افضا به دلیل وطی به شبهه صورت گرفته باشد، در صورت ازاله بکارت علاوه بر مهرالمثل و دیه مرد می بایست ارش البکاره را نیز پرداخت کند.

راهکارهای قانونی تعیین ارش البکاره چیست؟

اکنون این موضوع را بررسی کنیم که راهکارهای تعیین ارش البکاره چیست؟ یا به عبارت دیگر ارش البکاره چگونه و تحت چه شرایطی تعیین می شود؟ همانطور که اشاره شد ارش البکاره به زنی پرداخت می شود که بکارت خویش را در نتیجه عمل مرد دیگر از دست داده است. همچنین پرداخت ارش البکاره در موارد قانونی دیگری مثل افضای همسر نابالغ یا غیر همسر ممکن است مورد حکم قرار گیرد.

میزان ارش البکاره مطابق با مهرالمثل تعیین می شود. به موجب ماده 1091 قانون مدنی دادگاه در تعیین ارش البکاره موضوعاتی مثل حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به دختران همانند وی، اقوام و همچنین عرف محل را مد نظر قرار می دهد. از جمله شرایط دیگری که در آنها زن استحقاق دریافت مهرالمثل را دارد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

طبق ماده 1087 قانون مدنی چنانچه در عقد ازدواج دائم مهریه ذکر نشده، یا عدم مهر شرط شده باشد و میان زوجین نزدیکی برقرار شود، زوجه مستحق دریافت حق المثل خواهد بود.

یکی دیگر از مواردی که زن استحقاق دریافت مهرالمثل را پیدا می کند می توان به هنگامی اشاره کرد که بدون آگاهی زن نسبت به فساد نکاح، نزدیکی میان طرفین صورت پذیرفته و بکارت زن زایل شده باشد.

مورد دیگری که در صورت تحقق شرایط آن زن استحقاق دریافت مهرالمثل را خواهد داشت زمانی است که مهریه تعیین نشده و مرد پس از نزدیکی زوجه را طلاق دهد.

نکات قانونی در خصوص این که ارش البکاره چیست؟

تا اینجا تا دانستیم که از نظر قانون مجازات اسلامی معنای ارش البکاره چیست؟ حال برخی از مهمترین نکات قانونی را در خصوص میزان و شیوه پرداخت ارش البکاره مورد بررسی قرار دهیم. یکی از مهمترین نکات در خصوص تعیین ارش البکاره این است که نخست می بایست ازاله بکارت دختر باکره در دادگاه کیفری به اثبات برسد. اغلب دادگاه نظر کارشناسی پزشکی قانونی را در مورد موضوع استعلام می کند. پس از احراز ازاله بکارت، دادگاه حسب مورد حکم به پرداخت ارش البکاره و مهرالمثل صادر می کند.

همانطور که در قانون مدنی ذکر شده است، مقام قضایی در تعیین میزان ارش البکاره شرایط فردی، اجتماعی و اقتصادی زن را در نظر می گیرد و در این موضوع وضعیت مالی مرد یا محکوم علیه تاثیری ندارد. در صورتی که محکوم علیه از پرداخت ارش البکاره خودداری کند، مطابق با قانون اجرای احکام کیفری بازداشت می شود.