دادخواست تغییر اسم

دادخواست تغییر اسم

دادخواست تغییر اسم زمانی تنظیم می شود که افراد برای تغییر نام خود به ثبت احوال مراجعه نمایند و ثبت احوال درخواست آنها را برای تغییر نام نپذیرد در این صورت افراد می‌توانند با نوشتن دادخواست تغییر اسم از دادگاه بخواهند که حکم تغییر اسم آنها را صادر نماید.

انتخاب اسم مناسب یکی از مهمترین حقوقی است که والدین در برابر فرزندان برعهده دارند. متاسفانه بنا به دلایلی چون فقر فرهنگی و ناآگاهی برخی از والدین نام نامتعارف و نامناسبی برای فرزندان خود انتخاب می کنند؛ در صورتی که نام نامتعارف باشد ثبت احوال نام افراد را به راحتی تغییر می‌دهد اما برخی از مواقع این کار میسر نیست و حکم دادگاه برای تغییر اسم ضروری است. در ادامه مطلب به نکات و قوانین مربوط به تغییر اسم بیشتر پرداخته می شود.

دادخواست تغییر نام

در ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور شرایط تغییر نام کوچک یا اسم ذکر شده است؛ طبق این قانون افراد در صورت دارا بودن شرایط زیر می توانند بدون مراجعه به دادگاه و صرفاً با مراجعه به ثبت احوال نام خود را تغییر دهند:

در صورتی که نام افراد، جزو اسم هایی است که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی شده است این افراد می توانند به راحتی نام خود را تغییر دهند. به عنوان مثال تغییر اسم عبدالعزی به معنی بنده عزی ( نام بتی پیش از اسلام بوده است)؛ به راحتی امکان پذیر است.

در صورتی که اسم فرد جزو اسم های متعارف اما ناموزون باشد؛ می‌تواند نام خود را تغییر دهد مثلاً تغییر نام شهره زهرا یا احمدسعید به راحتی امکان پذیر است.

اسامی که معنی آن ها عناوین و منصب های لشکری و کشوری است مانند وزیر، وکیل، شهردار و سروان به راحتی امکان پذیر است.

در صورتی که اسم افراد جزو القاب یک جامعه باشد مانند حاج خانم، شمس الملوک، شاه و … به راحتی امکان پذیر است.

نام­هایی که مخالف ارزش‌های انسانی است مانند گرگ خان یا نام هایی که در عرف و جامعه قابل پذیرش نیستند و به عنوان تحقیر از آن اسم ها استفاده می شود مانند غلام، کنیز، دختربس، عبد، کفایت و…. به راحتی تغییر داده می شوند.

در صورتی که اسم اشخاص با جنس آنها متناسب نباشد مثلاً زنی که نام آن عزت است یا مردی که نام آن اکرم است؛ این افراد به راحتی می‌توانند اسم خود را تغییر دهند.

افرادی که اسم آنها شنبه یا چهارشنبه است می توانند نام خود را بدون مراجعه به دادگاه تغییر دهند.

کسانی که پیشوند اسم آنها عبد است در صورتی که نامی که بعد از عبد می آید نام خدا مثل الله نباشد؛ می توانند نام خود را تغییر دهند.

برداشتن پیشوندهایی مانند غلام به راحتی امکان پذیر است.

چه مواقعی برای تغییر اسم باید به دادگاه مراجعه کرد؟

برخی از مواقع ثبت احوال بنا به دلایلی مانند عدم تخصیص ماده یا تبصره به موارد خاصی، درخواست تغییر نام افراد را رد می کند این افراد می توانند با نوشتن دادخواست و تقدیم آن به دادگاه، از دادگاه بخواهند تا ثبت احوال را ملزم به تغییر نام آنها کند. برخی از این موارد عبارتند از:

افرادی که در جامعه جزو ترنس ها هستند و عمل تغییر جنسیت انجام می دهند؛ بعد از عمل تغییر جنسیت دادگاه حکم به تغییر اسناد هویتی آنها می‌دهد و حکم تغییر اسم آنها را نیز صادر می کند.

کسانی که قبلاً جزو اقلیت های دینی به شمار می‌آمدند و اسلام آورده اند و می خواهند نام خود را تغییر دهند و نامی متناسب با دین و مذهب خود داشته باشند می‌توانند از طریق دادگاه اقدام کنند.

افرادی که دو اسم دارند و یکی از نام های آنها شهرت بیشتری دارد؛ می‌توانند برای تغییر نام به دادگاه مراجعه کنند.

 افرادی که نام مذهبی دارند اما با خواهران، برادران یا پدر و مادر خود همنام هستند و می خواهند نام خود را تغییر دهند؛ در صورت مخالفت ثبت احوال می توانند به دادگاه مراجعه کنند.

کسانی که تمایل دارند نام های مذهبی خود را به نام های غیر مذهبی تغییر دهند؛ با مخالفت ثبت احوال رو به رو خواهند شد؛ این افراد می توانند از طریق دادگاه برای تغییر اسم اقدام کنند البته دادگاه به ندرت با این درخواست موافقت می کند؛ مگر اینکه به نام غیر مذهبی بیشتر شناخته شده باشند یا نام مذهبی آنها جزو اسم هایی با فراوانی کم مانند خدیجه، رقیه، ام کلثوم و … باشد.

این نکته را باید مد نظر قرار داد که امکان تغییر نام چه از طریق دادگاه و چه از طریق ثبت احوال فقط یکبار وجود دارد.

• 

تغییر اسم خانوادگی امکان پذیر است؟

در مواد 40، 41 و 42 قانون ثبت احوال و قانون 997 مدنی به نام خانوادگی و شرایط تغییر آن اشاره کرده است. در صورتی که نام خانوادگی اسامی خارجی مانند کارتر، کیدمن، جانسون و غیره باشد یا در نام خانوادگی از الفاظ ناپسند و القاب تحقیر آمیز استفاده شده باشد مانند گداپور، صدتومانی و سگوند، یا نام خانوادگی صرفا نام محله و شهر باشد مثل تهرانی، یا نام خانوادگی با فرهنگ ایرانی و ارزش های اسلامی در تضاد باشد مانند فامیلی بی دین یا بی مذهب، یا نام خانوادگی فرد منصب های دولتی مانند دکتر استاد و غیره باشد می تواند فرد برای تغییر نام خانوادگی اقدام کند.

نحوه نوشتن نمونه دادخواست تغییر اسم

برای تغییر نام در صورت عدم موافقت ثبت احوال باید با تنظیم دادخواست تغییر اسم از طریق دادگاه اقدام کرد.

برای تنظیم دادخواست می‌توان به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرد و پس از ثبت ثنا دادخواست را به دادگاه تقدیم کرد.

در دادخواست تغییر اسم، قسمت هایی به نام خواهان، خوانده، وکیل، تعیین خواسته و دلایل و منضمات وجود دارد‌.

در قسمت خواهان مشخصات شخصی که قرار است نام خود را تغییر دهد؛ ذکر می شود.

در قسمت خوانده اداره ثبت احوال محل سکونت شخص خواهان ذکر می شود.

در قسمت تعیین خواسته مورد زیر نوشته می شود:

الزام به تغییر نام از.‌..‌‌…. به ….‌. به انضمام کلیه خسارات قانونی

در قسمت دلایل و منضمات مورد زیر ذکر و پیوست می شود:

کپی شناسنامه و استشهادیه و شهادت شهود در صورت ضرورت