لایحه آزادی مشروط

لایحه آزادی مشروط

لایحه آزادی مشروط چیست؟

لایحه آزادی مشروط تخفیف قانونی و یا یک راه حل است که فرد قانونگذار  با ضوابط خاص آن را به شخص مجرم یا محکوم کیفری که مجرمیت او در دادگاه ثابت شده است ابلاغ می شود. این آزادی همان تخفیف یا عفو در انجام مجازات زندان است که شخص مجرم با شرایط خاصی حبس او تمام و آزاد می شود.

شرایط اعمال لایحه آزادی مشروط

شخص مجرم باید قسمتی از مجازات مربوط جرمش را در زندان سپری کند:

طبق قانون موجود در لایحه آزادی مشروط، افرادی که به ده سال حبس محکوم می شوند باید نصف آن را در زندان سپری کنند و اما اگر زمان محکومیت کمتر از ده سال باشد گذراندن یک سوم از این حبس در زندان ضروری است. همچنین محاسبه زمان محکومیت از اولین روز ورود به زندان است. برای مثال اگر شخص مجرم، محکومیت آن دوازده سال باشد باید شش سال را در زندان بگذراند یا اگر شش سال باشد باید دو سال را در زندان بگذراند.

مجرم باید در مدت زمان زندانی بودن از خود اخلاق خوب و حسن رفتار نشان دهد.

شخص با رفتار صحیح نشان دهد که دیگر آن جرم را تکرار نمی کند:

شخص با رفتار و احوال خود ثابت می کند که دیگر مرتکب جرم نخواهد شد. ولی اگر شخص با وجود اثبات حسن رفتار با زندانیان در مورد جرم های دیگر و یا روش انجام آنها گفت و گو کند شرایط او شامل آزادی مشروط نمی شود.

شخص مجرم باید تمام و کمال ضرر وارد به مخاطب زیان دیده را جبران کند:

مجرم برای جبران ضرر با شخص زیان دیده به توافق برسد و رضایت او را به دست آورد.

• 

لایحه آزادی مشروط فقط یک بار قابل اجرا است

اگر شخص مجرم قبلا محکوم به حبس شده باشد ولی از امتیاز آزادی مشروط استفاده نکرده باشد و الان در زندان باشد می تواند از این آزادی استفاده کند.که این آزادی توسط دادستان، قاضی و توافق دادگاه صادر می شود.

مراحل اخذ در لایحه آزادی مشروط

در قانون هیچ چیزی در مورد مراحل اخذ مربوط به لایحه آزادی مشروط بیان نشده است در نتیجه شخص مجرم خود باید استارت کار را بزند.با درخواست مجرم به شورای زندانیان(طبقه جرم های مرتکب شده طبقه بندی می شود و رئیس زندان در این سیستم دبیر شورا است) و تحقیق در مورد شرایط و شایستگی او حکم آزادی داده می شود. سپس با تایید شورای زندانیان در مورد حسن رفتار و اخلاق زندانی، نام وی را در بین مجرمانی قرار می دهند که شرایط  و ضوابط آزادی مشروط را دارند و به قاضی مربوط به اجرای احکام تحویل می دهند. همچنین قاضی  حکم آزادی مشروط را با بررسی شرایط شخص  به دادگاه اعلام می کند. البته در دادگاه اجباری نیست و با توجه به اختیارات حکم آزادی را رد یا قبول می کند و نمی توان به این حکم اعتراضی کرد. همچنین این کار سلیقه ای نیست و رد یا قبول درخواست باید با دلیل و مدرک باشد. یا اگر برای بار اول درخواست رد شود دلیلی بر این نیست که نتوان دوباره درخواست آزادی مشروط کرد. از ویژگی مهم دیگر این است که درخواست آزادی بدون نوبت مورد بررسی دادگاه و قاضی قرار می گیرد.

• 

آزادی مشروط در حبس ابد

قانون در مورد بخشش آزادی مشروط به زندانیان حبس ابد چیزی نگفته است و طبق رای هیات عمومی مربوط به دیوان عالی، آزادی مشروط شامل افراد محکوم به حبس ابد نمی شود.

آزادی مشروط برای زندانیان سیاسی:

حکم آزادی مشروط برای زندانیان سیاسی هیچ ممنوعیتی طبق قانون ندارد ولی به خاطر اینکه معمولا این زندانیان بر عقیده و نظر خود پافشاری می کنند و احتمال دارد دوباره مرتکب جرم شوند دادن آزادی مشروط به آنها به مشکل روبه رو می شود.

مدت زمان لازم در لایحه آزادی مشروط چقدر است؟

مدت زمان لازم در یک لایحه آزادی مشروط به مدت زمان حبس بستگی دارد که دادگاه توانایی تغییر آن را دارد. با این وجود طبق لایحه آزادی مشروط مدت زمان این آزادی بسته به محکومیت بین یک تا پنج سال است. همچنین برای صدور این حکم باید سازمان زندان ها آن را پیشنهاد کند و دادیار ناظر بر زندان و دادستان نظامی آن را تایید کند. همچنین اگر فرد سابقه با محکومیت های کیفری به جز حبس(اضافه خدمت، شلاق، جزای نقدی) داشته باشد مانع پذیرش آزادی مشروط نمی شود. قانون این آزادی را برای افرادی که محکوم به حبس هستند در نظر می گیرد نه برای افراد محکوم به مجازات دیگر. برای مثال اگر شخصی محکوم به پرداخت مجازات نقدی باشد و آن را پرداخت نکند و به حبس محکوم شود مشمول آزادی مشروط نخواهد بود. همچنین افرادی که محکوم به حبس برای بار دوم می شوند و بار اول از آزادی مشروط استفاده کرده اند دیگر برای بار دوم این امکان وجود ندارد. حبس ابد در واقع همان حبس مادام العمر می باشد و مدتی برای آن تعیین نمی شود. در نتیجه آزادی مشروط مشمول حبس ابد نمی شود‌.

• 

نمونه لایحه آزادی مشروط و شرایط لغو آن

همان طور که برای اجرای یک نمونه لایحه آزادی مشروط باید شخص محکوم به حبس تمام شرایط لازم را بپذیرد برای لغو آن نیز شرایط و قواعدی وجود دارد. در نتیجه دادگاه قادر است با توجه شخصیت، خصوصیات روانی، وقوع جرم، اوضاع و احوال محکوم، وی را در زمان آزادی مشروط به انجام قواعدی که بیشتر جنبه تربیتی دارد وادار کند. طبق قانون مربوط به مجازات اسلامی اگر محکوم در زمان آزادی خود بدون عذر توجیه پذیر از قوانین و ضوابط دادگاه سر باز زند، برای اولین بار یک الی دو سال آزادی مشروط او عقب می افتد. حال اگر دوباره آن را تکرار کند و یا مرتکب جرم عمد شود مستحق مجازات حد، دیه، قصاص، تعزیر و مجازات برای جرم جدید می شود و مجبور به گذراندن باقی مانده حبس خود می شود. ولی اگر چنین اتفاقی رخ ندهد آزادی او حتمی است.

لایحه آزادی مشروط و اخذ شرایط توسط قاضی برای محکومین:

در لایحه آزادی مشروط قاضی با توجه شخصیت، خصوصیات روانی، احوال و اوضاع وقوع جرمی دستوراتی را برای شخص محکوم صادر می کند که به شرح زیر است:

حرفه آموزی یا اشتغال زایی در حرفه های خاص

سکونت یا عدم سکونت در مکان مشخص

ترک اعتیاد یا درمان بیماری

پرداخت نفقه به اشخاص واجب النفقه

اجتناب از ماموریت برخی یا کلیه  وسیله نقلیه موتوری

گذراندن دوره های آموزشی