لایحه برای مطالبه نفقه

لایحه برای مطالبه نفقه

آشنایی با لایحه در خصوص مطالبه نفقه

طبق ماده۱۱۰۷ قانون مدنی (نفقه عبارت است از آن چه که مرتبط به شرایط زن اعم از جسمی و مادی و نیازهای ضروری او و هزینه های مرتبط با گذران زندگی می باشد) وضعیت و احتیاجات زن به طور متعارف ملاک عمل است نه وضعیت مرد و اگر زن از خانواده ثروتمندی باشد شوهر باید وسایل زندگی او را آن چنان که شان و وضع اجتماعی و خانوادگی او ایجاب می کند فراهم کند اگر شوهری نفقه همسر خود را پرداخت نکند زن می تواند از دادگاه نفقه خود را درخواست کند. در ادامه این مقاله کوتاه در مورد شرح لایحه در خصوص مطالبه نفقه مطالبی به طور مختصر بیان خواهیم کرد.

طبق قانون مرد بایستی به همسر خود نفقه پرداخت کرده و هزینه های یک زندگی را برای او بطور کامل تامین کند.  در صورتی که مرد از انجام این وظایف خودداری نماید، همسر می تواند لایحه در خصوص مطالبه نفقه را تقدیم دادگاه کند.

پرداخت نفقه به زن امری شرعی و قانونی بوده و هیچ تفاوتی ندارد که زن شاغل است یا خیر، منبع درآمد دارد یا خیر، این امر بر عهده مرد است تا هزینه های همسر خود را تامین کند.

• 

حق زن بر نفقه

آیا زن آن چیز را که شوهر به عنوان نفقه به او میدهد مالک می شود یا فقط اذن در انتفاع به زن داده شده و او فقط می تواند از آن استفاده کند. اگر زن مالک چیزی باشد که تحت عنوان نفقه دریافت داشته، هر نوع تصرف مالکانه ای می تواند در آن داشته باشد مثلا می تواند بفروشد یا ببخشد ولی اگر فقط اذن در انتفاع داشته باشد بدون اجازه صاحب مال (شوهر) حق تصرفات مالکانه را نخواهد داشت.

مقایسه نفقه زن با نفقه اقارب (خویشاوندان نسبی)

تقدم نفقه زن بر نفقه اقارب

اگر مردی توانایی مالی نداشته باشد که هم به خویشاوندان نسبی خود نفقه بدهد و هم به زن خود نفقه بدهد زن بر خویشاوندان نسبی مقدم می شود و باید نفقه زن را پرداخت کند و اگر مردی نفقه خویشان خود را به نفقه زن ترجیح داده و مقدم دارد زن می تواند در دادگاه اقامه دعوی کند و لایحه در خصوص مطالبه نفقه تقدیم دادگاه دارد و از این طریق به حق خود برسد.

• 

وصول نفقه گذشته زن

در موارد دیگر هم زن می تواند نفقه گذشته خود را مطالبه کند و برای وصول آن لایحه درخصوص مطالبه نفقه گذشته ایام زوجیت تقدیم دادگاه کند در حالی که اقارب فقط نسبت به نفقه آینده حق دارند نسبت به نفقه گذشته هیچ حقی ندارند.

عدم مشروط بودن نفقه زن به فقر یا تمکّن مرد

اگر زن ثروتمند و غنی هم باشد باز هم می تواند از شوهر مطالبه نفقه کند و اگر مرد از پرداخت نفقه امتناع کند زن می تواند در این خصوص در دادگاه اقامه دعوا کند و لایحه در خصوص مطالبه نفقه هم تقدیم دادگاه نماید و اگر باز هم الزام مرد به پرداخت نفقه ممکن نباشد قانون به زن این حق را می دهد که از دادگاه تقاضای طلاق کند در حالی که در نفقه اقارب تکلیف به انفاق در حدی است که نفقه دهنده در وضع معیشت خود دچار سختی نشود.

نفقه زوجه، تکلیف یک جانبه

در حقوق ایران هیچ وقت زن مکلف به دادن نفقه به شوهر خود نیست در حالی که نفقه اقارب یک تکلیف متقابل است.

.نفقه زن، طلب ممتاز

اگر مرد فوت کند یا تاجر ورشکسته شود و اموال او برای پرداخت دیونش کافی نباشد و زن لایحه در خصوص مطالبه نفقه به دادگاه بدهد نفقه زن بر سایر بدهی ها مقدم می شود اما نفقه اقارب این ویژگی را ندارد و حتی اگر اقارب تاجر ورشکسته دعوایی برای نفقه در دادگاه طرح کنند و لایحه در خصوص مطالبه نفقه هم تقدیم دادگاه دارند باز هم کار به جایی نمی برد و نفقه به آنها تعلق نمی گیرد زیرا نفقه اقارب طلب ممتاز محسوب نمی شود.

• 

لایحه در خصوص مطالبه نفقه

 برای اینکه لایحه در خصوص مطالبه نفقه تنظیم شود و تاثیر گذاری بیشتری داشته باشد نکاتی را باید مد نظر قرار داد:

１- به کار بردن موادی از قانون که در خصوص نفقه است مثل ماده۱۱۰۷   قانون مدنی یا موادی از قانون حمایت خانواده

２- آیاتی از قرآن مثل آیه ۳۴ سوره نسا

３- حدیث یا روایت: امام صادق (ع) از پیامبر (ص) نقل می کند: (( مورد لعن و نفرین است کسی که حق خانواده خودش را ضایع کند و هزینه های زندگی آن ها را نپردازد.))  

４- استناد به دلایل و مدارک مبنی بر عدم پرداخت نفقه از جانب مرد

خصوصیات نفقه اقارب

نفقه اقارب ناظر به آینده است

کسی مستحق نفقه است که فقیر باشد

کسی ملزم به انفاق است که ممکن باشد

نفقه اقارب یک تکلیف متقابل است

ضمانت اجرای نفقه اقارب

ضمانت اجرای مدنی

مستحق نفقه می تواند برای نفقه آینده به دادگاه رجوع کند و لایحه در خصوص مطالبه نفقه تقدیم دادگاه نماید و از این روش شخص را به نفقه دادن مجبور کند، حکم نفقه ای که از دادگاه صادر می شود در صورتی که بیشتر از سه میلیون ریال باشد قابل تجدید نظر است.

حکم دادگاه طبق مقررات اجرا احکام مدنی لازم الاجراست و اگر محکوم علیه حکم را به میل خود اجرا نکند با توقیف  اموال منقول و غیر منقول او حکم نفقه اجبارا اجرا می شود.

ضمانت اجرای کیفری

ماده ۵۳ قانون جدید حمایت خانواده))  هر شخصی اگر توانایی پرداخت نفقه زن را داشته ولی از پرداخت آن ممانعت کند هرچند که آن زن از شوهرش تمکین دارد به حبس تعزیری درجه ۶ محکوم می شود و قانون طبق ماده می تواند حکم را اجرا کند. تعقیب کیفری منوط به شکایت شاکی خصوصی است و در صورت گذشت وی از شکایت در هر زمان تعقیب جزایی یا اجرای مجازات موقوف می شود.

ضمانت اجرای نفقه زن

 مدنی

１- الزام شوهر به انفاق از طریق قضائی

２- طلاق در صورت عدم امکان به الزام کیفری

در صورتی که مرد با داشتن توانایی مالی نفقه را پرداخت نکند، قانون وی را به حبس محکوم کرده و حکم اجرایی می شود. همچنین جرم قابل گذشت است یعنی با شکایت شاکی خصوصی تعقیب و با گذشت وی تعقیب در هر مرحله موقوف می شود.