دادخواست اعتراض ثالث اصلی

دادخواست اعتراض ثالث اصلی

اعتراض به حکم صادر شده دادگاه فقط از طرف خواهان یا خوانده دعوا نخواهد بود گاهی شخص ثالثی که منافع او در ارتباط با حکم صادر شده در خطر باشد اقدام به تهیه دادخواست اعتراض ثالث اصلی می نماید. پس زمانی که قرار یا حکمی از سوی دادگاه صادر شود و در پی صدور رای منافع ‌ حقوق شخص ثالثی در خطر بیافتد قانونگذار پیش بینی اعتراض شخص را کرده است. پس در نتیجه مطابق این گفته ها حق اعتراض به رای صادره فقط در اختیار طرفین دعوا نخواهد بود بلکه این امکان که شخص ثالثی که در جریان دادرسی بوده است و به حکم دادگاه معترض شود وجود دارد البته این شخص باید به پرونده دادرسی شده مرتبط باشد. در ادامه این مقاله به جهات مختلف این دادخواست و نحوه تنظیم آن و شرایط ارائه به دادگاه را خواهیم داشت.

دادخواست اعتراض ثالث اصلی چیست؟

در حالت کلی اعتراض شخص ثالث به دو نوع تقسیم می شود در ماده ۴۱۹ قانون دادرسی مدنی نیز اعتراض شخص ثالث را در دو نوع اعتراض ثالث طاری و اعتراض ثالث اصلی تقسیم کرده است. هر یک در تعریف قانون ویژگی های منحصر به خود را دارند که در این مقاله به اعتراض ثالث اصلی که در قالب دادخواست اعتراض ثالث اصلی قابل ارائه است می پردازیم. اما منظور از شخص ثالث اصلی در این دعاوی چیست؟ زمانی که فرد ثالثی به هر طریقی در جریان رای دادگاهی شود و به این رای معترض باشد دادخواست اعتراض خود را تنظیم کرده و به دادگاه ارسال می کند.

فرض کنید شخص الف علیه شخص به در خصوص تصرف ملکی اقامه دعوا کرده است و دادگاه حکمی را در جهت منافع شخص الف صادر کرده است شخص ج به هر نوعی از صدور این حکم مطلع شده است و ملک را از آن خود می داند و یا منافع ملک متعلق به خود می داند. در این حالت شخص ج به عنوان شخص ثالث معترض اصلی شناخته می شود و دادخواستی را که تهیه و تنظیم می کند به نام دادخواست ثالث اصلی است. ماده ۴۱۹ میز چنین می گوید؛ شخص اعتراض ثالث اصلی کسی است که ابتدا اعتراض به رای دادگاه توسط او صورت گرفته باشد. در مواردی امکان این نوع از اعتراض به رای دادگاه وجود دارد که شخص ثالث در جریان صدور حکم دادگاه قرار گرفته باشد. در ماده ۴۲۰ قانون دادرسی بیان شده است که دعوای اعتراض ثالث اصلی باید در قالب دادخواست اقامه و مطرح شود. در قانون شرایط این دادخواست را تعیین نکرده است اما عنوان شده است که شرایط این دادخواست بایستی مانند دادخواست نخستین باشد وگرنه ضمانت های اجرایی قانونی در خصوص آن اعمال خواهد شد.

مرجع صالح در رسیدگی به دادخواست اعتراض ثالث اصلی کدام است؟

دادخواست اعتراض ثالث اصلی به دادگاه ارسال می شود که حکم قطعی خلاف منافع شخص ثالث در آن صادر شده باشد. اگر حکم صادر شده در دادگاه بدوی صادر شده باشد بایستی دادخواست تنظیم شده به دادگاه بدوی صورت بگیرد. اگر صدور رای قطعی در دادگاه تجدید نظر بر خلاف منافع شخص ثالث باشد بایستی دادخواست را به این دادگاه تقدیم نمود و چنانچه حکم صادره فرجام خواهی شده باشد باید به دیوان عالی کشور اعتراض کرد. پس دادگاه صالح و ذی ربط در خصوص تقدیم دادخواست مزبور دادگاهی است که حکم بر خلاف منافع شخص ثالث در آن صادر شده باشد ممکن است در مرحله بدوی دادگاه یا تجدید نظر حکم صادر شده بر خلاف منافع و حقوق شخص ثالث باشد. نحوه رسیدگی به دادخواست اعتراض ثالث اصلی همانند رسیدگی به دادرسی نخستین است در قانون ترتیب دادرسی در این مورد پیش بینی خاصی نشده است و فقط در ماده ۴۲۰ قانون بیان شده است که ترتیب دادرسی به دادخواست اعتراض ثالث اصلی همانند دادرسی نخستین می باشد. در این دادخواست دعوای اقامه شده خواهان شخص ثالث است و خوانده دعوا نیز طرفین دعوا می باشند. مهلت ارسال دادخواست به دادگاه باید گفت که قانون گذار به این دلیل که شخص ثالث ممکن است اصلا در جریان رسیدگی به دعوا و حکم صادر شده نباشد مهلتی در نظر گرفته نشده است.

شرایط و نحوه تنظیم دادخواست اعتراض ثالث اصلی

در خصوص نحوه تنظیم دادخواست اعتراض ثالث اصلی باید گفت دادخواست های قانونی قواعد و قوانین مشخص خود را دارند. دادخواست مزبور باید پیوست با مدارک و اسنادی باشد که بیانگر مالکیت شخص و صاحب حق و حقوقی باشد که مدعی آن است. شخص ثالث هر زمان که از صدور چنین حکمی به هر شیوه ای مطلع شود باید دادخواست خود را با پیوست مدارک و اسناد تنظیم کرده و به دادگاه صالح تقدیم نماید. شرایط تنظیم این دادخواست نیز مطابق قانون و گفته های فوق این است که فرد ثالث باید در تنظیم این دادخواست ذینفع باشد به این معنی حکمی که در خصوص دعوایی صادر شده است باید خلاف منافع و حقوق این شخص باشد. پس شرط اصلی آن این است که رای صادرشده از سوی دادگاه بر خلاف حقوق و منافع وی باشد.

همانطور که در تعریف اعتراض ثالث اصلی گفته شد شخص ثالثی که ابتدا به حکم صادر شده معترض باشد ثالث اصلی خوانده می شود. همانطور که می دانیم امکان اعتراض به آرای صادر شده از سوی همه افراد ذی نفع وجود دارد اما شخص ثالثی که ابتدا اعتراض خود را اعلام نماید می تواند دادخواست ثالث اصلی را عنوان و تنظیم و تقدیم نماید. ممکن است شخص ذی نفع قبل از صدور حکم یا دس از صدور آن و یا در حین اجرای حکم متوجه حکم صادره شود که در حالت کلی شرایط آن همان است که بیان شد. البته یکی دیگر از شرایط ارسال دادخواست مذکور این است که خوانده های دعوا باید محکوم له و محکوم علیه پرونده دادرسی نخستین باشد. دادگاه صالح نیز همان دادگاهی است که حکم صادر شده آن تر منافع و حقوق شخص ثالث خلل ایجاد کرده است. همچنین طبق قانون ترتیب رسیدگی به این دادخواست همان ترتیب معمول دادخواست نخستین است و در هر زمان که این دادخواست به دادگاه ارائه شود دادگاه خود را موظف به رسیدگی و موقتا انجام عملیات را متوقف خواهد ساخت تا دادرسی پرونده تعیین تکلیف شود.

نمونه دادخواست اعتراض ثالث اصلی

•