ازدواج مجنون
طلاق و ازدواج مجنون یکی از حالت هایی است که در نکاح بین زوجین اتفاق می افتد. ممکن است هر دو زوجین مجنون و یا یکی از آنان دارای ضعف عقل و یا زوال عقلی باشد. باید دید که قانون در این خصوص چه شرایطی را پیش بینی کرده است و انجام نکاح در این مورد خاص تابع چه شرایطی است. ما در این مقاله سعی می کنیم به تمام سوالاتی احتمالی شما در این عنوان حقوقی پاسخگو باشیم.
ازدواج مجنون
همانطور که مستحضر هستید از شروط اصلی ازدواج رضایت فرد و اراده و قصد وی بر نکاح است. خب این سوال پیش خواهد آمد که آیا فرد مجنون دارای اراده ای از خود می باشد؟ به چه کسی مجنون گفته می شود؟ ازدواج مجنون آیا صحت قانونی و شرعی دارد؟ خب باید عرض کنیم که مجنون به کسی گفته می شود که دارای ضعف عقلی و زوال عقلی باشد و به طور کلی فاقد قوه عقل و درک است. کسی که دارای چنین شرایط عقلی باشد از نظر قانون محجور محسوب می شود. یعنی برای اداره زندگی مالی و غیر مالی خود باید تابع سرپرست یا ولی قهری و یا قیم باشد.
همچنین مطابق قانون هر فردی که محجور شناخته شود و برخی از تصمیمات زندگی در خصوص امور مالی یا غیر مالی انجام دهد، تصمیم وی و اقدامات او باطل است و باید کارهای مربوط به شخص محجور زیر نظر سرپرست قانونی او انجام شود. پس بدیهی است که فرد مجنون اگر خود تصمیم به ازدواج کند و اقدام به همسر گیری کند از نظر قانون عمل وی کان لم یکن است. به این معنی از اساس عمل و ازدواج وی باطل است. افراد محجور از نوع مجنون در صورت قصد ازدواج باید زیر نظر قیم و سرپرست و نظارت کامل وی انجام شود. اما خود افراد مجنون یا اصطلاحا دیوانه خود به دو نوع تقسیم می شوند که در متن زیر مفصلا به آن خواهیم پرداخت.
ازدواج انواع مجنون
گفته شد که طلاق و ازدواج مجنون از موارد حقوقی است که باید و نباید های مختلفی دارد و شرط قبول و صحت نکاح میان آنان نظارت و رضایت سرپرست قانونی فرد مجنون است. افراد مجنون در قانون به دو دسته مجنون ادواری و مجنون دائمی تقسیم می شوند. منظور از مجنون و یا دیوانه ادواری افرادی است که در طی مدتی مجنون شده اند و با مصرف دارو و تحت درمان قرار گرفتن بهبود پیدا می کنند. به طور کلی دیوانه بودن آنها دوره ای است. اما منظور از مجنون دائمی فردی است که از ابتدا تا کنون دیوانه بوده و با درمان نیز بهبود پیدا نخواهد کرد. با این اوصاف قانون نکاح و طلاق زوجین مجنون را بر اساس این تقسیم بندی تقسیم کرده است. هر کدام از انواع جنون دارای شرایط خاصی است که اجرا و رعایت آن برای نکاح لازم و ضروری است.
شرایط ازدواج مجنون ادواری و دائمی
همانطور که گفته شد لازمه انجام نکاح قصد و اراده فرد برای انجام امر ازدواج است. همچنین مطابق گفته های فوق مجنون شخصی است محجور که برای اداره امور مالی و غیر مالی خود نیازمند هدایت و حمایت سرپرست قانونی است. ازدواج مجنون در قانون از موضوعاتی است که صحت و یا بطلان آن بر طبق شرایطی است که در مواد قانونی مورد بحث قرار گرفته شده است. انجام امر ازدواج تبعات و تعهدات مالی و غیر مالی را برای زوجین به همراه دارد و بدیهی است که فرد مجنون فاقد انجام تعهداتی است که بر وی محول خواهد شد. از این رو سرپرست و یا ولی قهری یا قیم فرد باید برای ازدواج فرد مجنون تصمیم بگیرد. زیرا در نهایت انجام برخی از تعهدات بر ذمه سرپرست است. مکررا بیان شد؛ که افراد مجنون بر دو دسته مجنون دائمی و مجنون ادواری تقسیم شده است که ازدواج و طلاق مجنون دائمی با مجنون دوره ای متفاوت است.
کسانی که مجنون دائمی هستند باید ولی و سرپرست قانونی آنها اقدام به ازدواج او کند. البته تنها تصمیم سرپرست قانونی فرد مجنون کفایت نمی کند. مراحل به این گونه است که ابتدا سرپرست فرد مجنون با مراجعه به پزشک و مشورت با وی در نهایت تصمیم به ازدواج مجنون می کند اگر پزشک اجازه ازدواج فرد مجنون را صادر کند سرپرست او با اجازه دادگاه و دادستان اقدام به ازدواج می کند. در خصوص ازدواج فرد مجنون دائمی ماده ۸۸ قانون چنین گفته است؛ زمانی که پزشک ازدواج فرد مجنون را ضروری بداند قیم و سرپرست وی با کسب اجازه از دادستان می تواند برای فرد مجنون ازدواج ترتیب دهد. پس این ماده قانونی و حکم بیان شده در بیان حال مجنون از نوع دائمی است که همواره در حالت جنون به سر می برد.
اما ازدواج مجنون ادواری یا دوره ای چگونه است؟ گفتیم که قدم اول برای انجام ازدواج اراده و قصد فرد برای ازدواج خود است که مجنون دائمی فاقد این قوه است. اما در تعریف مجنون ادواری گفته شد که فرد در بروز شرایط خاصی و یا در دوره خاصی مجنون است و با استفاده از دارو و تحت نظارت پزشک حالت های وی بهبود پیدا می کند و در زمره افراد سالم از لحاظ عقلی قرار گرفته می شود. تصمیم برای ازدواج این افراد کاملا غیر قانونی است زیرا آنان بالاخره قوه درک و عقل خود را به دست خواهد آورد و ممکن است بر موضوع ازدواج خود شاکی شود. استدلال قانون این است که فرد مجنون دوره ای در زمانی خود دارای قوه درک و عقل می شود و اگر لازم بداند آن زمان اقدام به ازدواج خواهد کرد.
شرایط طلاق و ازدواج مجنون ادواری و دائمی چگونه است؟
شرایط طلاق و ازدواج مجنون ادواری و دائمی موضوعی است که مربوط به قوه درک و بهبود قوه عقل فرد است. در متن فوق شرایط ازدواج افراد مجنون به نوع ادواری و دائمی پرداختیم. اما شرایط طلاق این افراد چگونه است؟ گفته شد؛ که ولی و قیم افراد مجنون دائمی باید تصمیم گیرنده ازدواج فرد دیوانه باشند و دلیل آن نیز مسئولیت و تعهداتی است که فرد مجنون فاقد قوه عقل و درکی برای انجام آن است. مطابق با ماده قانونی ۱۱۳۷ اگر قیم و ولی فرد مجنون دائمی صلاح بداند می تواند اقدام به طلاق فرد تحت تکفل خود کند. پس طلاق مجنون دائمی بر تصمیم ولی و اجازه دادستان مربوط است و اگر خود شخص اقدام به طلاق نماید، طلاق وی باطل است مگر با تصمیم و اقدام سرپرست قانونی وی و اما در خصوص طلاق مجنون ادواری باید گفت که همانطور که برای ازدواج این فرد نمی توان دخالتی کرد برای طلاق و جدایی او نیز نمی توان تصمیمی گرفت زیرا فرد در حالت افاقه عقلی است و می تواند امور حقوقی مربوط به خود را در زمان بهبود انجام دهد
