کیفر خواست

کیفر خواست

امروزه جرایم کیفری و حقوقی به طرز چشمگیری زیاد شده است و چنانچه جرم رخ دهد و مراجع قضایی به این جرم ورود کنند به معنی این است که دعوایی مطرح شده  و بایستی مراحل ابتدایی رسیدگی و تحقیقات مقدماتی آن شروع شود. زمان زیادی می برد تا اثبات شود یک فرد مجرم است و ادعاهایی که در مورد او مطرح شده است واقعی است. مراجع قضایی با بررسی تمامی ادله ها و اعتراف مجرم در مراحل مقدماتی تایید می کنند که شخص مجرم بوده است. پس از معین نمودن مجرم دادسرا برای دادگاه نامه ای صادر می کند که به این نامه کیفرخواست گفته می شود. در رابطه با اینکه چه مواردی در این نامه درج شود و آیا حق اعتراض به این کیفرخواست وجود دارد می توانید با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشورت کنید.

• 

آشنایی با کیفرخواست

همانطور که در مقدمه هم بیان کردیم پس از اینکه دعوایی در مراجع قضایی مطرح می شود مراحل مقدماتی تحقیق و تفحص در مورد ان هم شروع می شود. اگر در این مراحل ابتدایی و انجام تحقیقات مقدماتی بازرس پرونده تشخیص دهد که شخص مورد نظر به جرمی مرتکب شده است و ارتکاب جرم صورت گرفته است پرونده به دادستان ارجاع داده میشود. در این بین دادستان به مدت 5 روز باید پرونده را بررسی کند و اگر نظر دادستان هم با نظر بازپرس پرونده یکی بود و هر دو معتقد باشند که ارتکاب جرم صورت گرفته است. در این مرحله کیفرخواست تنظیم می شود. در واقع کیفرخواست همان نامه ای است که برای رسیدگی به پرونده و تعیین مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی لازم برای مجرم به مراجع قضایی صالح تهیه و فرستاده می شود.

در کیفرخواست ذکر بعضی از موارد و مشخصات الزامی است شاید بهتر باشد اطلاعات حقوقی خود را در این خصوص بالا ببرید تا اگر لازم باشد بتوانید به این نامه ها اعتراض کنید. بر اساس ماده 279 قانون مدنی بایستی در نامه ی کیفرخواست مواردی از قبیل مشخصات متهم که در برگیرنده ی نام و نام خانوادگی، نام پدر، شهرت، سن، شغل، شماره ملي، شماره شناسنامه، تابعيت، مذهب، محل اقامت و وضعيت تاهل او قید شود.

موارد دیگری که در این ماده قانون بیان شده اند و لازم است در کیفر خواست به تدریج قید شوند شامل موارد زیر هستند.

باید مشخص شود که متهم آزاد است یا خیر، تحت قرار تأمين يا نظارت قضائي بودن متهم و نوع آن و يا بازداشت بودن وي با قيد علت و تاريخ شروع بازداشت حتما باید قید شود.

مورد بعدی که لازم به قید آن است نوع اتهام، تاريخ و محل وقوع جرم اعم از بخش، دهستان، روستا، شهر، ناحيه، منطقه، خيابان و كوچه به طور دقیق و ریز به ریز باید درج شود.

ادله انتساب اتهام

مستند قانوني اتهام در پرونده وجود داشته باشد.

سابقه محكوميت مؤثر كيفري متهم باید حتما درج شود.

خلاصه پرونده شخصيت يا وضعيت رواني متهم ارائه شود.

اعتراض به کیفر خواست

کیفرخواست زمانی تنظیم می شد که تحقیقات اولیه انجام می شد و نتیجه آن تشخیص وقوع جرم بود. اما زمانی که بعد از تحقیقات به اینجه برسند که عمل انجام داده شده جرم نیست قرار موقوفی تعقیب صادر می شود نکته اساسی اینجاست که اعتراض زمانی وارد است که قرار موقوفی تعقیب صادر شود. بعد از اینکه بازپرس کیفرخواست را صادر می کند هیچ گونه اعتراض به آن وارد نیست. البته نکته اصلی که در این مسئله وجود دارد این است که در دادگاه اصلی می توان به صدور کیفر خواست اعتراض کرد.

ادعانامه دادستان یا همان کیفرخواست بدون تحقیق و تفحص صادر نمی شود و دادستان مدارک و ادله های محکمی در دست دارد که برای تنظیم این ادعانامه اقدام می کند پس به همین دلیل است که اعتراض فقط در دادگاه اصلی وارد است. در ماده 283 قانون مدنی آمده است:

“پس از صدور كيفرخواست و قبل از ارسال به دادگاه، هرگاه شاکی در جرایم قابل گذشت، رضايت قطعي خود را به دادستان اعلام كند، در صورت وجود پرونده در دادسرا، دادستان از کیفرخواست عدول مي‌كند. در این صورت، قرار موقوفي تعقيب توسط بازپرس صادر مي‌شود. در جرائم غيرقابل گذشت، هرگاه شاكي رضايت قطعي خود را اعلام كند، دادستان در صورت فراهم بودن شرایط صدور قرار تعليق تعقيب، مي‌تواند از کیفرخواست عدول و تعقيب را معلق كند و در صورتي‌كه در نتيجه رضايت شاكي نوع مجازات تغيير كند، دادستان از كيفرخواست قبلي عدول و بر اين اساس كيفرخواست جديد صادر مي‌كند.”

• 

نکات مهم در خصوص کیفر خواست

برای کیفرخواست مواد قانونی متعددی بیان شده است که هر یک به آثار و مدارک لازم برای این ادعانامه پرداخته اند. گاها ممکن است شما تصور کنید که دادستان با بررسی های لازم و مجرم شمردن فرد کیفرخواست را صادر کرده است پس حتما صدور کیفر خواست برابر با مجرمیت متهم است. که باید بگویم چنین چیزی صحیح نیست. چون دادستان ابتدا تمام مستندات موجود را بررسی می کند و تایید می کند که عمل صورت گرفته شده جرم است.  اما زمانی به متهم حکم داده می شود و او را برای جرم محکوم می کنند که دادگاه مربوطه با تحقیقات تخصصی در خصوص پرونده متهم را مجرم اعلام کند و دادگاه برای او مجازات تعیین کند.

لازمه صدور کیفرخواست مطرح نموندن دعواست و دادستان بدون وجود شواهد و مدارک در خصوص دعوا اقدام خاصی انجام نمی دهد. در دادگاه های انقلاب و جزایی تنها دعاوی بررسی می شوند که کیفر خواست آن ها صادر شده باشد و در مفاد کیفرخواست هم مفاد و محتوای موجود به صورت کامل درج شده باشد. البته تمام جرایم به کیفرخواست نیازی ندارد چون بیشتر جرائم از قبیل جرایم کودکان و اطفال، جرایم مشمول حد زنا و لواط و جرایم با جزای نقدی تا ١ میلیون ریال یا مجازات حبس تا ٣ ماه به کیفر خواست نیازی ندارند و همین طور در دادگاه مطرح و بررسی می شوند.

نکته دیگری که لازم به بیان است این است که اگر شخصی همزمان دو جرم مختلف را انجام داده باشد تکلیف چیست؟ در این شرایط متهمانی که دو اتهام به آن ها وارد شده است هر جرم بایستی در یک مرجع قضایی مختص خودش پیگیری شود و دادسرا هم باید برای هر جرم یک کیفرخواست جداگانه صادر کند. برای مراجع قضایی صالح بایستی اصل کیفر خواست را تقدیم کرد و برای دیگر مراجع رونوشتی از آن لازم است.