حساب دوران وکالت
منظور از حساب دوران وکالت، پرداختی ها و دریافتی هایی است که وکیل در دوران وکالت خود وصول می کند. دریافت این صورت حساب حق موکل است که وکیل باید آن را تمام و کمال و با ذکر دقیق جزئیات تحویل موکل دهد. در این مقاله می خواهیم به چیستی حساب دوران وکالت و مواد قانونی مربوط به آن بپردازیم.
منظور از حساب دوران وکالت چیست؟
طبق ماده 656 قانون مدنی، وکالت نامه عقدی است که یکی از طرفین را مسئول انجام امور قانونی طرف دیگر می کند. پس می توان گفت که وکالت نامه شباهت زیادی به هر قرارداد دیگری دارد. در هر قرارداد طرفین ملزم به انجام کاری می شوند. در رابطه با تنظیم وکالت نامه نیز می توان گفت که وکالت نامه کسی را ملزم به پیگیری امور به نیابت از شخصی دیگر می کند. این نکته نیز شایان ذکر است که مطابق ماده 657 قانون مدنی برای عقد وکالت نامه باید هر دو طرف به این مسئله رضایت داشته باشند.
حساب دوران وکالت به موکل کمک می کند تا از تک تک دریافتی ها و پرداختی های مربوط به پرونده آگاهی داشته باشد. همچنین اگر وکیل چیزی را به جای موکل دریافت کرده باشد نیز باید این مورد را در حساب دوران وکالت ذکر کند. تمامی این موارد سبب میشوند تا موکل ریز به ریز در جریان هزینه های مربوط به پرونده باشد.
حساب دوران وکالت2
در صورتی که وکیل از تنظیم حساب دوران وکالت سر باز بزند، موکل می تواند بابت این موضوع از او شکایت کند. او می تواند ضمن ارسال اظهارنامه برای وکیل و شکایت رسمی از او بابت کوتاهی در انجام این کار، وکیل را ملزم به تحویل حساب دوران وکالت نماید.
البته ارائه ی حساب دوران وکالت اجباری نیست. گاهی اوقات طرفین با توجه به اعتماد کاملی که بین آنها وجود دارد. در نتیجه نیازی به توافق بر سر این موضوع نمی بینند. به همین دلیل گاهی موکل، وکیل را از تنظیم حساب دوران وکالت معاف می کند. قانونگذار الزام به دریافت صورتحساب دوران وکالت را به توافقات بین طرفین واگذار کرده است. در نتیجه اگر از همان ابتدا توافقی در زمینه تحویل صورتحساب دوران وکالت بین دو طرف قرارداد وجود نداشته باشد، آنگاه اگر وکیل صورتحساب را تنظیم نکند، تخلفی صورت نگرفته است.
اگر وکیل صرفا برای اقدام خاصی انتخاب می شود باید در گزارشات مربوط به حساب دوران وکالت مبلغی را که بابت وکالت دریافت می کند ذکر نماید. اگر وکیل از اعلام این مبلغ در گزارش سرپیچی کند همانطور که گفته شد موکل می تواند بابت این موضوع از او شکایت کند. ذکر درخواست های این چنینی مستلزم تنظیم سند بین طرفین است. برخی افراد نسبت به تنظیم این موارد بی توجهی می کنند. همین موضوع سبب می شود تا در روال پرونده به مشکل برخورد کنند.
نکات قانونی مربوط به حساب دوران تصدی
یکی از نکات مهم در مورد دادن وکالت به دیگری این است که از همان ابتدای کار موکل حوزه وظایف و اختیارات وکیل را مشخص نماید. در نتیجه بعدا در این زمینه به مشکل برخورد نمی کنند.
همچنین طبق ماده 668 قانون مدنی وکیل موظف است علاوه بر حساب دوران وکالت، اگر چیزی را به جای موکل دریافت کرده است نیز آن را به او تحویل دهد. طبق این قانون اگر در وجه دریافتی اشتباهی به وجود آمده باشد آنگاه می توان پیگیری های لازم را انجام داده و دریافتی ها را بررسی کرد.
همانطور که پیشتر نیز ذکر شد در صورتی که طرفین در مورد حساب دوران وکالت به توافق رسیده باشند، وکیل ملزم به تنظیم این صورتحساب نخواهد بود. اما به هر حال مطابق ماده 667 قانون مدنی بهتر است که وکیل چنین صورتحسابی را تنظیم نماید. حتی اگر موکل این موضوع را از او نخواسته باشد. این کار کمک می کند تا تمامی هزینه ها و پرداختی ها و دریافتی ها روشن و واضح باشد. در نتیجه از هر گونه مشکل یا سوءتفاهم احتمالی جلوگیری می شود.
اگر وکیل در طول دوران وکالت خود خسارتی به موکل وارد کند، این مورد نیز باید در حساب دوران وکالت ذکر شود.
در مواقعی که وکیل برای خرید یا فروش زمین یا ملک انتخاب شده باشد و برای تعیین قیمت معامله اختیار تام داشته باشد، قانون وکیل را موظف کرده است که قیمت واقعی معامله را در حساب دوران وکالت ذکر کند. یعنی نباید قیمت اداره ی اسناد را در صورتحساب ذکر کند. همچنین موکل موظف است که بابت خرید یا فروش دقیقا همان مبلغی که وکیل تعیین کرده است را بپردازد. موکل نیز حق ندارد مبلغی را به عنوان حساب دوران تصدی از وکیل دریافت نماید.
ماده 669 قانون مدنی نیز در مورد حساب دوران وکالت است. در این ماده توضیح داده شده که اگر چند وکیل برای انجام یک یا دو امر انتخاب شده باشند هیچ کدام اجازه ندارند بدون مشورت و دخالت دیگری، تصمیمی در آن زمینه اتخاذ نمایند. پس تمامی تصمیمات مربوطه باید با مشورت و ضمن موافقت تمامی وکلا انجام گیرند. مگر در شرایطی که وکالت مستقل داشته باشند و امری را کاملا به تنهایی انجام دهند.
حساب دوران وکالت3
سخن پایانی
الزام وکیل به تنظیم حساب دوران وکالت کمک می کند تا از سوء استفاده های احتمالی افراداز موقعیت وکالت، جلوگیری شود. به همین دلیل بسیار توصیه می شود که از همان ابتدای شروع وکالت فرد، او را ملزم به تنظیم حساب دوران وکالت نمایید. پیشگیری های این چنینی سبب می شوند تا گرفتار پیچیدگی های قانونی نشوید و در صورت مشاهده ی هر گونه مشکل یا عدم تطابق در حساب دوران وکالت، بتوانید ضمن پیگیری های لازم مشکل را رفع نمایید.
اطلاع از این موارد پیش از عقد قرارداد وکالت کمک می کند تا با مواد قانونی مربوطه آشنا بوده و به بهترین شکل از یک وکیل برای پیشبرد هر موضوعی کمک بگیرید. بی اطلاعی از مواد قانونی در بسیاری از مواقع باعث می شود تا افراد در پیچ و خم های دادگاهی گرفتار شوند که نه تنها ممکن است مدتی طولانی آنها را درگیر خود نمایند، بلکه هزینه های بسیاری را نیز به آنها تحمیل می کنند. به همین دلیل است که همیشه پیشنهاد می شود تا پیش از هر اقدام قانونی و حقوقی حتما تحقیقات لازم را به عمل آورده و مشورت نمایید.
