جرم سرقت رایانه ای
سرقت به معنای ربودن مال دیگری است و قانون در ماده ۲۶۷ مجازات اسلامی در مورد آن توضیح داده است. اما در مورد جرم سرقت رایانه ای این موضوع متفاوت است. ربودن مال به روش سنتی با سرقت رایانه ای فرق می کند. ماده ۷۴۰ قانون جرایم در مورد سرقت رایانه ای است که به ربودن داده های دیگری می پردازد.
منظور از جرم سرقت رایانه ای ربودن داده است. گاهی این سرقت ها ارزش مالی دارند. گاهی ارزش مالی ندارند. زیرا در ماده ۷۴۰ فقط از داده نام برده شده است. این به این معنی است که تفکیکی بین مالی و غیر مالی بودن سرقت انجام نشده است. در حالی که که ملاک سرقت در سرقت های سنتی، مال است. پس این مسئله روشن می شود که سرقت سنتی گستردگی کمتری نسبت به سرقت رایانه ای دارد.
جرم سرقت رایانه ای چیست؟
در مورد جرم سرقت رایانه ای در ماده ۷۴۰ قانون مجازات اسلامی این چنین آمده است:
هرکسی ممکن است به طور غیر مجاز داده های متعلق به دیگری را برباید. چنانچه عین داده ها در اختیار صاحب آن باشد به جزای نقدی:
از یک میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال
به حبس از ۹۱ روز تا یکسال
جزای نقدی از ۵میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال
یا هردو مجازات محکوم خواهد شد.
همانطور که در بالا مشخص است قانونگذار بین جرم سرقت رایانه ای تفکیک انجام داده است. یعنی اگر سارق اصل اطلاعات را همراه خود داشته باشد و به اصطلاح کپی اطلاعات را داشته باشد به مجازات نقدی متهم می شود. (یک میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال) اما اگر اطلاعات از دسترس فرد متهم خارج شده باشد یا آن ها را جدا کرده باشد به حبس از ۹۱ روز تا یکسال یا جزای نقدی محکوم می شود. ( ۵ میلیون ریال تا ۲۰ میلیون ریال).
جرم سرقت رایانه ای (2)
عناصر سرقت رایانه ای
این سرقت رایانه ای با هک کردن موبایل، لب تاب یا رایانه انجام می شود. در بالا به جرم سرقت رایانه ای اشاره شد. این امر به صورتی است که یک فرد به برنامه های شما در دستگاه و بدون اطلاع شما راه پیدا می کند. این اطلاعات سرقت شده کپی می شوند و یا از دسترس شما خارج می شوند.
سرقت داده ها و اطلاعات امکان دارد از هر جایی صورت بگیرید. در این صورت نیاز به در دسترس بودن دستگاه های شما ندارد. یک راه دیگر سرقت رایانه ای این است. این نوع سرقت از طریق ایجاد یک ایمیل جعلی به اسم شما یا با ساخت درگاه های جعلی اطلاعات شما دزدیده می شود. جرم سرقت رایانه ای شامل حال کسانی هم می شود که اطلاعات به نمایش گذاشته شده را نیز بدون اجازه کپی می کنند.
انجام جرم سرقت رایانه ای، کات یا کپی کردن داده یک شخص چه از لحاظ مالی یا غیره باشد، از طریق رایانه، موبایل و… انجام می گیرد.
تفاوت کلاهبرداری رایانه ای با سرقت رایانه ای
کلاهبرداری رایانه ای یک نوع جرم سرقت رایانه ای است. در این روش فرد سارق از خود ابزارهای رایانه ای برای ربودن استفاده می کند تا مال یا وجه به دست آورد. مانند شخصی که به سامانه بانکی به صورت غیر مجاز وارد شده و مبلغی را از حساب شخص دیگری به حساب خود انتقال می دهد. این در حالی است که در سرقت رایانه ای داده های یک شخص ربوده می شوند.
شرایط اثبات جرم سرقت رایانه ای
۱- شرایط عمومی جرم سرقت رایانه ای
۲- نیت عمد
۳- داده های سرقت شده متعلق به دیگری باشد.
۴- سرقت در فضای سایبری انجام شده باشد.
۵- با استفاده از وسایل الکترونیکی مانند رایانه و موبایل صورت گرفته باشد.
جرم سرقت رایانه ای (3)
ربودن اطلاعات شخصی در جرم سرقت رایانه ای
جرم سرقت رایانه ای از جمله جرایمی است که به شهروندان آسیب می زند. فیشینگ نام دیگر سرقت رایانه ای است. در آن گذرواژه، اطلاعات شخصی، نام کاربری، اطلاعات حساب بانکی و همچنین کارت های بانکی ربوده می شوند. افراد مجرم، سایت هایی ایجاد می کنند که با استفاده از آن ها اطلاعات شخصی سرقت می کنند و مورد سواستفاده قرار می دهند. در پایین انواع راه های جرم سرقت رایانه ای معرفی می شوند که مجرمین با استفاده از آن ها به سرقت می پردازند. این موارد عبارتند از:
سرقت رایانه ای با موبایل
در این نوع جرم سرقت رایانه ای فرد سارق ایمیل هایی به قربانیان می فرستند. سپس آن ها را وادار می کنند که اطلاعات بانکی خود را وارد کنند. هدف از ارسال این ایمیل ها فریب زدن قربانی است. این ایمیل ها فیک هستند. ظاهرا از طرف بانک یا یک شرکت معتبر هستند و از شما درخواست دارند اطلاعات بانکی خود را ارسال کنید. در این نوع جرم سرقت رایانه ای افراد به راحتی فریب می خورند.
سرقت رایانه ای با تلفن
هکر ها در این نوع از جرم سرقت رایانه ای نیز افراد را طعمه خود قرار می دهند. از طریق تلفن با آنها ارتباط برقرار می کنند و خود را نماینده بانک یا شرکت معرفی می کنند. این افراد از شما درخواست می کنند جهت دریافت جایزه یا هر چیز دیگر اطلاعات بانکی خود را ارسال کنید. با این روش هکرها به راحتی مرتکب جرم سرقت رایانه ای می شوند
طراحی صفحه های پرداخت بانک
هکر ها در این نوع جرم سرقت رایانه ای با طراحی صفحه هایی مانند درگاه پرداخت آنلاین بانک ها و با قرار دادن آن در فروشگاه ها یا هر جای دیگر سعی در فریب افراد دارند. در این کار به طعمه ها پیشنهاد های فریبنده می دهند. سعی می کنند در صفحه پرداخت جعلی، شما را وادار به وجه انتقال کنند. در این روش جرم سرقت رایانه ای به تمام معنا روی داده است. چون به محض ورود به این صفحه و وارد کردن اطلاعات بانکی، حساب شما خالی می شود. زیرا دیگر به اطلاعات شما دسترسی پیدا کرده اند.
سرقت رایانه ای با دستگاه های کارت خوان و تلگرام
در یکی دیگر از جرم سرقت رایانه ای می توان به کارت خوان و دستگاه های ATM اشاره کرد. در این روش نیز سارقین با کارت خوان تقلبی یا دیگر دستگاه ها اطلاعات کارت ها را کپی می کنند. هنگام فروش کالا از رمز عبور استفاده می کنند و می توانند حساب بانکی را خالی کنند.
با استفاده از تلگرام نیز هکر ها مرتکب سرقت رایانه ای می شوند. پس تلگرام نیز مکان مناسبی برای انتقال وجه نیست.
این جرم سرقت رایانه ای این روزها رواج زیادی پیدا کرده است. همانطور که گفته شد سارقین با استفاده از روش های زیادی می توانند اطلاعات شخصی یا بانکی افراد را بربایند. موج بی اعتمادی زیادی در جامعه ایجاد شده است. خوشبختانه جرم سرقت رایانه ای پیگرد قانونی دارد. افراد می توانند از آنها شکایت کنند. قانون نیز به این جرائم رسیدگی می کند و جزائی برای آن ها تعین کرده است.
