آشنایی با نحوه انجام دادخواست حکم رشد
هر انسانی در اجتماع دارای حق و حقوقی مشخص است. حق حضانت یا حق انتخاب همسر و حق تصرف در اموال خود از جمله این حقوق می باشد که هر انسانی آن را از آن خود می داند. البته قانون گذار برای جلوگیری از تضییع حقوق افراد و به منظور جلوگیری از سواستفاده برخی افراد مبحث رشد و بلوغ را در برخورداری از این حقوق مطرح کرده است. به این صورت که افراد تا رسیدن به سن بلوغ و سن رشد نباید در برخی از تصمیمات زندگی خود مداخله داشته باشند و یا تصرفی در امور مالی خود داشته باشند.
دادخواست حکم رشد زمانی از طرف افراد مطرح می شود که خواهان برخورداری از حقوق اجتماعی خود شود و به نوعی نشان دهنده پایان دوران محجوریت وی است. تنظیم چنین دادخواستی دارای شرایطی است که در صورت وجود چنین شرایطی می توان دادخواست را به دادگاه خانواده ارائه داد. در ادامه این مقاله به نحوه تنظیم دادخواست و شرایط تنظیم آن همچنین به تعریف حکم رشد و محجوریت خواهیم پرداخت.
آشنایی با نحوه انجام دادخواست حکم رشد (3)
حکم رشد چیست؟
منظور از حکم رشد صدور حکمی است که، دادگاه مبنی بر رشد شخصی فرد و رشد قوه دماغ وی صادر می کند. منظور از حکم رشد رسیدن به سن قانونی ۱۸ سال تمام شمسی است. قانون گذار افراد زیر سن قانونی و افراد سفیه را محجور نامیده است. افراد محجور برای تصرف در اموال خود و تصمیم گیری در امور زندگی خود نیاز به تصمیم و اجازه سرپرست و ولی یا قیم خود دارند. برخی از تصمیمات رسیدن به سن بلوغ ملاک قانون گذار است مثلا انتخاب حق حضانت رسیدن به سن بلوغ این افراد ملاک دادگاه در صدور رای است. اما رسیدن به سن قانونی ملاک قانون برای تصرف در اموال خود برای افراد محجور است.
پس تفاوت سن بلوغ با سن رشد در این مورد است. منظور از بلوغ تغییرات جسمی و جنسی افراد است که در شرع و قانون برای دختران سن نه سالگی و برای پسران سن پانزده سالگی قمری است. اما رسیدن به سن رشد و صدور حکم رشد از دادگاه برای افرادی است که به سن قانونی رسیده باشند. معمولا افرادی که فاقد شناسنامه باشند و یا شناسنامه آنان سن واقعی آنها را نشان ندهد مانند افراد بدون سرپرست و یا افرادی که مدعی هستند شناسنامه آنها کوچکتر یا بزرگتر گرفته شده است خواهان صدور حکم رشد می شوند. زمانی افراد خواهان صدور چنین حکمی شوند دادخواست حکم رشد را به دادگاه ارسال می کنند. دادگاه نیز پس از بررسی شرایط و مدارک فرد در ضمن متن دادخواست چنانچه آن دادخواست مورد قبول دادگاه واقع شود آثاری را در پی خواهد داشت. در ادامه این مطلب به نحوه تنظیم این دادخواست و شرایط آن همچنین آثار قبول دادخواست خواهیم پرداخت.
شرایط تنظیم دادخواست حکم رشد چیست؟
همانطور که در متن فوق عنوان شد زمانی که فرد مدعی رفع محجوریت خود باشد و خواهان اداره اموال خود شود، به تنظیم دادخواست حکم رشد اقدام می کند. زمانی که این دادخواست تنظیم می شود باید فرد قبل از تهیه و ثبت آن مدارک و ادله خود را برای اثبات ادعا ضمیمه دادخواست نماید. اصل شناسنامه و فتوکپی آن در صورت صحت آن و گواهی پزشکی قانونی مبنی بر تایید رشد فرد و شواهد شهود و سایر مدارک لازم از اسنادی است که بایستی ضمیمه دادخواست شود. شرط لازم برای تهیه چنین دادخواستی رسیدن به سن رشد و همچنین وجود مدارکی بر صحت ادعا است. دادخواست حکم رشد بایستی در شرایطی تهیه و به دادگاه ارائه شود که فرد به سن رشد رسیده باشد. می تواند برای اثبات ادعای خود به پزشکی قانونی مراجعه کند و پس از انجام معاینات پزشک گواهی رشد وی صادر می شود.
صدور این گواهی از سوی پزشکی قانونی مهم و کاملا قابل استناد می باشد. همچنین جمع آوری استشهاد افراد نزدیک به فرد نیز قابل قبول است. البته جمع آوری مدارک زمانی لازم است که فرد فاقد شناسنامه باشد و یا مدعی شود که شناسنامه او سن واقعی وی را نشان نمی دهد. در این حالت شخص به منظور تصرف در امور مالی و اداره آن بر خود تهیه دادخواستی را لازم می داند که دادخواست حکم رشد می باشد. تنظیم این دادخواست به معنی اقامه دعوا خواهد بود نه یک درخواست ساده، پس این دعوا بر علیه فرد سرپرست و یا قیم فرد خواهان اقامه شده است. در این حالت فرد خوانده برای رد خواسته خواهان بایستی مدارکی را ارائه دهد و در صورت عدم وجود مدارک لازم بایستی گفته های فرد را تایید نماید و آثار قبول دادخواست را قبول نماید.
لازم به یادآوری است که تنظیم چنین دادخواستی نوعی دعوای مالی محسوب می شود و افراد در حین ثبت دادخواست خود باید هزینه دادرسی را به مرجع مربوطه پرداخت نماید. همچنین ثبت دادخواست از طریق دفاتر مربوط به مراجع قضایی امکان پذیر است. پس از ارائه این دادخواست چنانچه قاضی پرونده ادعای خواهان را قابل قبول بداند آثاری در پی قبول دادخواست متوجه طرفین دعوا خواهد شد که موضع هر یک را مشخص خواهد کرد که در ادامه این مطلب به این موضوع نیز خواهیم پرداخت.
آشنایی با نحوه انجام دادخواست حکم رشد (2)
آثار قبول دادخواست حکم رشد چیست؟
همانطور که گفته شد؛ زمانی که افراد حق و حقوق خود را در تصرف و اداره اموال بخواهند و مدعی رسیدن به سن رشد و پایان محجوریت شوند دادخواست حکم رشد را تهیه و ارائه می دهند. زمانی که مدارک و اسناد وی قابل قبول دادگاه باشد دادگاه حکم رشد خواهان را صادر می کند و از بعد صدور این حکم فرد رسما اداره اموال خود را در دست خواهد گرفت و در آینده فقط خود تصمیم گیرنده اموالش خواهد بود. تصمیمات قیم و سرپرست قانونی وی از این بعد قابل قبول نیست و تصمیمات او تاثیری در آینده نخواهد داشت اما در خصوص تصمیمات گذشته قیم و سرپرست نمی توان دخالتی کرد مگر اینکه فرد تصمیمات سرپرست خود را باعث تضرر در اموال خود بداند. در این حالت فرد می تواند با تنظیم درخواستی فسخ تصمیمات قبلی سرپرست و قیم خود را از دادگاه بخواهد. اموالی که از بین رفته باشد قیم هیچ مسئولیتی در قبال آن نخواهد داشت.
