تفاوت دادسرا و دادگاه

تفاوت دادسرا و دادگاه

تفاوت دادسرا و دادگاه

تفاوت دادسرا و دادگاه چیست؟ تفاوت دادسرا و دادگاه در چه موارد قانونی است؟ تفاوت دادسرا و دادگاه از نظر کارکرد چیست؟ تفاوت دادسرا و دادگاه در چه حوزه ای است؟ تفاوت دادسرا و دادگاه از نظر رسیدگی به پرونده چیست؟ تفاوت دادسرا و دادگاه در قانون چیست؟ تفاوت دادسرا و دادگاه بر سر چه مواردی است؟ شباهت و تفاوت دادسرا و دادگاه چیست؟

تفاوت دادسرا و دادگاه را می توان از ابعاد مختلفی بررسی کرد. اگر بخواهیم ساده و سریع تفاوت دادسرا و دادگاه را بیان کنیم می توانیم اینگونه بگوییم که برای شروع یک دعوی کیفری دادسرا اولین مرحله ای است که به این دعوی رسیدگی می کند. در واقع دادسرا یک نوع فیلتر است که مشخص می کند که آیا این دعوی کیفری است و در آن جرمی رخ داده است یا خیر. بعد از آن است که پرونده به دادگاه ارجاع داده می شود تا دادگاه اقدام به رای قطعی کند. بنابراین از نظر اول تفاوت دادسرا و دادگاه در این است که دادگاه یک مقام بالاتر نسبت به دادسرا می باشد. دادگاه توانایی صدور رای را دارد اما دادسرا تنها می تواند نسبت به صدور قرار اقدام کند. این از مهمترین تفاوت دادسرا و دادگاه محسوب می شود. اما بیایید کمی عمیق تر به این موضوع نگاه کنیم. در واقع می خواهیم بدانیم که تفاوت دادسرا و دادگاه از نظر کارکرد و بنیاد چیست.

نکته ای که وجود دارد این است که دادگاه و دادسرا هر دو از نهاد های قوه قضاییه محسوب می شود. هر کدام از این ها به صورت عمومی و اختصاصی تشکیل می شود. دادگاه و دادسرا اختصاصی بر اساس قانون تنها به جرایم خاص و مشخص شده می پردازند. به طور مثال دادگاه و دادسرای ویژه روحانیت تنها به جرایم مربوط به این حوزه رسیدگی می کند. این نکته را می توانیم از شباهت های میان دادسرا و دادگاه دانست.

تفاوت دادسرا و دادگاه از نظر بنیادی

تفاوت دادسرا و دادگاه از نظر بنیادی چندان مشخص نیست. در واقع هر دو این نهاد ها در حوزه کیفری فعالیت می کنند. به نوعی می توان گفت که دادسرا و دادگاه هر دو بر اساس ساختار کیفری کارکرد خودشان را ارائه می دهند و از یک سرچشمه استفاده می کنند. اما تعریف قانون کیفری می تواند بخشی از انواع تفاوت دادسرا و دادگاه را برای ما مشخص کند.

به طور کلی قانون ایران از دو ساختار حقوقی و کیفری تشکیل شده است. یعنی هر چیزی که در قانون وجود دارد و هر نهادی که در این زمینه فعالیت می کند زیرمجموعه ای از این دو ساختار کلی است. حقوقی آن بخش از قانون است که به حقوق هر فرد در جامعه می پردازد و مشخص می کند که هر کدام از افراد چه حقوقی را باید رعایت کنند. در واقع در این بخش از قانون چارچوب های کلی روابط در جامعه مشخص می شود.

اما در بخش کیفری به مفهوم بسیار مهم جرم اشاره می شود. در واقع همه مفاهیم کیفری بر اساس مفهوم مهم جرم پایه گذاری شده است. قانون در این بخش مشخص می کند که کدام فعل جرم است، چگونه جرم اثبات می شود، برای مجرم چه مجازاتی باید در نظر گرفت و چگونه این مجازات اجرایی می شود. همه این ها را در بخش کیفری می توان پیدا کرد. حال بر اساس این تعریف بیایید تفاوت دادسرا و دادگاه را کشف کنیم.

همانطور که گفتیم در این بخش از قانون اثبات و کشف جرم یک گام و تعیین مجازات گام دیگر است. در نهایت نیز اجرایی کردن مجازات اتفاق می افتد. آن چیزی که بسیار مهم است بدانید این است که بررسی و اثبات جرم بر عهده دادسرا، تعیین مجازات بر عهده دادگاه و اجرایی کردن مجازات نیز بر عهده دادسرا قرار دارد. بر این اساس می توان تفاوت دادسرا و دادگاه را متوجه شد.

تفاوت دادسرا و دادگاه به صورت عملی

بیایید تفاوت دادسرا و دادگاه را به شکل عملی تر نگاه کنیم. شما با ارائه دادخواست و شکایت کیفری دادسرا به عنوان اولین نهاد به ریاست دادستان شروع به بررسی پرونده می کند. دادسرا موظف است بر اساس سه رکن مادی، معنوی و قانونی فعل صورت گرفته را بررسی کند. در صورتی که این سه رکن اثبات شود می توان گفت که عملا جرم اتفاق افتاده است. بعد از آن است که دادسرا پرونده را تکمیل و مدارک و شواهد و کیفر خواست را به دادگاه ارسال می کند. در دادگاه خود دادستان نیز می تواند حضور داشته باشد و کیفر خواست را تقدیم دادگاه کند. دادگاه کیفرخواست، جرم و ارکان را مورد بررسی قرار می دهد و سپس بر اساس تمامی این موارد حکم را صادر می کند. توجه داشته باشید که دادگاه اولی که بعد از دادسرا تشکیل می شود به دادگاه بدوی شهرت دارد. بعد از آن اگر شما به رای صادر شده اعتراض داشته باشید دادگاه تجدید نظر برای شما تشکیل می شود. همچنین بر اساس اهمیت جرم دادسرا پرونده را به دادگاه کیفری یک، دادگاه کیفری دو یا دادگاه انقلاب ارجاع می دهد. بعد از صدور حکم قطعی، دادسرا موظف به اجرا و نظارت بر مجازات خواهد بود. این روند کلی است که یک پرونده کیفری طی می کند.

همچنین توجه داشته باشید که کشف جرم و انجام تحقیقات مقدماتی و تعقیب متهم همه و همه از وظایف دادسرا محسوب می شود. بنابراین آن حکمی که نیروی انتظامی به واسطه آن می تواند تحقیقات خود را انجام دهد و یا دست به بازرسی بزند و … همه و همه توسط دادسرا و دادستان صادر می شود. این نکته مهم است که شما باید در خصوص تفاوت دادسرا و دادگاه به آن توجه داشته باشید.

همچنین توجه داشته باشید که دادسرا تنها توانایی صدور قرار را دارد و حکم قطعی توسط دادگاه صادر می شود. از تفاوت های قرار و حکم در این است که حکم در خصوص ماهیت دعوی و به صورت قاطع صادر می شود. اما اگر هر کدام از این ویژگی ها را رای صادر شده نداشته باشد به آن قرار گفته می شود. همچنین داشته باشید که دادگاه مرجع برتری است و توانایی صدور قرار و حکم را به صورت همزمان دارد. اما دادسرا تنها می تواند نسبت به صدور قرار اقدام کند.