تفاوت فسخ و تفاسخ

تفاوت فسخ و تفاسخ

در قولنامه ها و مبایعه نامه معمولا از شرط فسخ قرارداد استفاده خواهد شد که بسیاری از افراد شاید تفاوت فسخ و تفاسخ را ندانسته و این دو مفهوم را یکی بدانند. افراد آگاه در خصوص تنظیم قرارداد ها در صورت نیاز از هر یک از موارد فسخ یا تفاسخ در متن قرارداد یا در بخش توضیحات آن استفاده می کنند. لازم است تا در متن این نوشتار به این مهم بپردازیم لطفا تا پایان مقاله همراه ما باشید.

تفاوت فسخ و تفاسخ با توجه به تعریف هر یک از آنها

دانستن تفاوت فسخ و تفاسخ از مفاهیم مهمی است که برای عقد قرارداد ها لازم خواهد بود. درک صحیح از تفاوت فسخ و تفاسخ با عنایت با معانی هر یک ممکن خواهد بود. دو. عبارت فسخ و تفاسخ از دو مفاهیم حقوقی مهم در قرارداد ها و معاهده ها می باشد که در ادامه به تعریف هر یک خواهیم پرداخت.

فسخ

فسخ در لغت به معنی شکستن و لغو و دفع کردن است. به لحاظ حقوقی نیز به معنی بر هم زدن معاهده و از پاشیدن قولنامه به صورت اختیاری است. در قولنامه های تنظیم شده حق فسخ برای هر یک قابل شرط و درج در متن می باشد. مثلا در متن قولنامه شرط فسخ چنین درج خواهد شد؛ چنانچه خریدار در موعد مقرر ثمن معامله را به فروشنده پرداخت ننماید، فروشنده حق فسخ معامله را خواهد داشت. یا اینکه اگر فروشنده در موعد مقرر اقدام به تنظیم سند رسمی ننماید خریدار حق فسخ معامله را خواهد داشت. ممکن است این حق یا شرط برای هر دو طرف مبایعه نامه و یا برای یکی از آنها ذکر شده باشد. پس برای فسخ معامله به جز موارد مندرج در قانون و مواردی خاص بایستی شرط فسخ در عقد قرارداد نوشته شود و طبق آن قرارداد لغو انفصال می یابد. خاصیت فسخ قرارداد این است که در صورت قانونی بودن فسخ بدون در نظر گرفتن طرف مقابل صورت می گیرد.

تفاسخ

گفتیم که فسخ یک امر اختیاری برای برهم زدن قرارداد است و بودن در نظر گرفتن رضایت طرف مقابل این امر صورت می گیرد. اما در تفاسخ راضی بودن دو طرف قرارداد مهم و ضروری است و با رضایت دو طرف می توان گفت تفاسخ قرارداد صورت گرفته شده است. اقاله عقد یا تفاسخ عقد به این معنی است که دو طرف قرارداد تصمیم می گیرند که قرارداد را لغو یا تفاسخ نمایند. با تفاسخ قرارداد تعهدات از دوش دو طرف برداشته خواهد شد و همه چیز به حالت اولیه بر خواهد گشت.

• 

نکات مهم در خصوص تفاوت فسخ و تفاسخ

 طبق تعریفات فوق از دو مفهوم فسخ و تفاسخ تا حدودی با تفاوت فسخ و تفاسخ در قرارداد آشنا شدیم. تفاوت فسخ و تفاسخ به قرار زیر است؛

استفاده از شرط و حق فسخ در قرارداد ها به صورت یک طرفه است و تنها کسی می تواند از این شرط استفاده کند که در قرارداد این حق به وی داده شده است. حتی اگر طرف مقابل در قرارداد به فسخ معامله یا قرارداد راضی نباشد فسخ معامله صورت می گیرد.

اما در تفاسخ اینگونه نیست و دو طرف معامله با رضایت یکدیگر اقدام به تفاسخ قرارداد خواهند کرد و این کار بدون حق ابطالی بسته می شود و کسی که خواهان تفاسخ است حق تفاسخ یک طرفه را نخواهد داشت. اگر طرف مقابل اختیاری برای برهم زدن قرارداد داشته باشد به آن اختیار فسخ گفته می شود نه اختیار تفاسخ.

در فسخ معامله لازم است اختیارات و یا همان داعیه وجود داشته باشد تا بتوان قرارداد را فسخ نمود. اما در تفاسخ اگر هیچ دلیل قابل قبولی نیز وجود نداشته باشد باز هم دو طرف با توافق یکدیگر می توانند قرارداد را بر هم زنند.

یکی دیگر از تفاوت فسخ و تفاسخ این است؛ تفاسخ از عقود اقاله محسوب می شود اما فسخ برای ایقاعات می باشد.

اقاله یا تفاسخ قرارداد با بستن قراردادی دیگر انجام می شود ولی در مورد فسخ قرارداد این عقد انجام نمی شود.

فسخ قرارداد برای قراردادهای لازم الاجرا می باشد. یعنی قرارداد هایی که قانون در اجرای آن حمایت خواهد کرد. و برای عقود جایز که هر یک قادر به برهم زدن آن خواهند بود نمی توان مفهوم فسخ را برای آن متوجه شد.

• 

آثار و تفاوت فسخ و تفاسخ کدام است؟

 در خصوص بیان نکاتی در خصوص تفاوت فسخ و تفاسخ لازم است به آثار هر یک اشاره نمود و به هر حال فسخ و تفاسخ هر یک دارای آثاری است که باعث ایجاد تفاوت فسخ و تفاسخ خواهد شد. همانطور که می دانیم قرارداد ها میان افراد نشان دهنده روابط اجتماعی و تجاری آنها است. با پیشرفت قوانین و نظم اجتماع قوانین بسیاری در خصوص عقد قرارداد ها و قولنامه ها وضع شد. این مهم به دلیل اهمیت داشتن این موضوع است. شرط ها و بند های مختلفی در قولنامه ها وجود دارد که امکان برقراری نظم در روابط را فراهم نموده است. همچنین حالت های برای قولنامه ها پیش بینی شده است که لازم است تا به هر یک توجه ویژه داشت. برای هر فردی لازم است تا در زمان عقد هر گونه قراردادی به بند ها و اختیارات و شروط های مختص به آن توجه کرد تا در صورت لزوم از آنها استفاده کرد.

نکاتی که در خصوص تفاوت فسخ و تفاسخ بیان شد و با توجه به تعریف هر یک از این دو مفهوم متوجه اهمیت این موضوع در قرارداد ها شدیم. ممکن است بنا بر نوع قرارداد لازم باشد از یکی از این شروط استفاده کنیم و یا این حق را در متن قرارداد ذکر نماییم. آثاری که در نتیجه فسخ و تفاسخ قرارداد متوجه افراد می شود متفاوت خواهد بود. البته که قرارداد از هم پاشیده می شود. در فسخ قرارداد قولنامه یا قرارداد به طور کامل لغو خواهد شد اما در تفاسخ ممکن است هر یک به تعهدات خود پایبند باشند اما در میانه انجام مورد قرارداد تصمیم به تفاسخ کرده باشند. حکم دادگاه برای فسخ قرارداد لازم است اما برای تفاسخ این مورد لازم نخواهد بود که از دیگر مواردی است که به عنوان تفاوت فسخ  تفاسخ می توان از آن نام برد.