دادخواست بطلان شرکت

دادخواست بطلان شرکت

زمانی که مبحث دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد در موضوع حقوقی عنوان می شود که بحث باطل شدن شرکت به دلیل نبودن و رعایت نکردن شرایط در عقد قرارداد و یا اساسنامه شرکت باشد. واژه بطلان به معنی تباه و باطل کردن است که در موضوع شرکت ها بطلان شرکت به معنی باطل کردن شرکت می باشد. ممکن است بطلان یا باطل کردن شرکت ها به دلایل مختلفی صورت بگیرد که در ادامه این متن به آن خواهیم پرداخت.

شرایط تشکیل و ثبت شرکت

لازم است قبل از پرداختن به موضوع ابطال و شرایط عقد قرارداد شرکت به موضوع ثبت و تشکیل شرکت بپردازیم. برای تشکیل شرکت باید شرایط قانونی وجود داشته باشد تا بتوان آن را به ثبت رساند. انواع شرکت ها در قانون تجارت شامل شرکت های سهامی، شرکت های تضامنی، شرکت های با مسئولیت محدود، شرکت های مختلط سهامی و مختلط غیر سهامی، شرکت های نسبی و شرکت های تعاونی می باشد. قوانین حقوقی نیز شرکت را در ماده قانونی ۵۷۱ مدنی چنین تعریف کرده است؛ شرکت عبارت است از اجتماع حق و حقوق شرکای متعدد در موضع واحد بنحو اشاعه این تعریف قابل تعمیم به تمامی شرکت ها خواهد بود. منظور از اشاعه مال مشاع و مشترک است که به شرکا شرکت تعلق دارد. شراکت کردن در شرکت ها به دو نحوه اختیاری و اجباری صورت می گیرد. در شراکت اختیاری با رغبت ‌و میل شخص صورت می گیرد و در شراکت اجباری برعکس این موضوع است.  

موارد دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد

تشکیل شرکت با شرایطی همراه است که در قرارداد آن شرایط مذکور بایستی به طور کامل درج و ذکر شود. زمانی شرکتی تاسیس خواهد شد که قرارداد به شیوه درستی تنظیم شود و همچنین تمام آورده ها و سرمایه های نقدی و غیر نقدی جمع آوری شود. چنانچه این شرایط محق نشود شرکت تشکیل نخواهد شد و در چنین حالتی شرکت باطل می شود. اما مواردی که باعث بطلان شرکت می شود عبارتند از؛ عدم اهلیت یکی از شرکا، نامشروع بودن هدف و موضوع شرکت، عدم رضایت شرکتی در انعقاد عقد شرکت، نامشروع بودن جهت و سوی شرکت، قید شرط خلاف مقتضای انعقاد عقد شرکت، عدم پرداخت های سرمایه و آورده های نقدی و غیر نقدی اشخاص، این مواردی است که باعث بطلان شرکت ها خواهد شد. مثلا عدم ثبت شرکت در دفاتر ثبت رسمی شرکت باعث بطلان آن نخواهد شد بلکه یکی از دلایل یا مجوز انحلال آن خواهد شد.

در این بخش از مقاله لازم است در مورد انعقاد قرارداد شرکت توضیح داده شود. در انعقاد عقد قرارداد شرایطی وجود دارد که در نبود هر یک از این شرایط شخص ذینفع می تواند دادخواست بطلان شرکت را به دادگاه ارائه دهد. قبل از سخن در این مورد لازم است توضیح دهیم که چه کسانی حق ارسال این دادخواست را به دادگاه دارند؟

• 

چه کسانی حق تهیه دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد را دارند؟

هر شخص ذی نفعی حق تنظیم و تسلیم دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد را به دادگاه دارد. طرف دعوا در این دادخواست تابع احکام عامی است که در این مورد قانون به ثبت رسانده است. در صورتی که دادگاه شرایط بطلان را برای شرکت ببیند چاره ای جز صدور حکم ابطال شرکت را نخواهد داشت.

شرایط انعقاد عقد قرارداد

شرایط ضمن عقد قرارداد از دو لحاظ مورد بحث قرار می گیرد. شرایط ماهوی و شرایط شکلی عقد باید طبق اصول و مقررات باشد در غیر اینصورت شخص ذی نفع با ارائه دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد قرارداد خواهان بطلان شرکت خواهد شد.

شرایط ماهوی یا عمومی قرارداد؛ انعقاد عقد شرکت ها همان شرایط عقد قرارداد مندرج در ماده قانونی ۱۹۰ را دارد. شرایط ماهوی انعقاد قرارداد ها شامل؛ رضایت شرکا، اهلیت شرکا و موضوع شرکت می شود.

شرایط شکلی یا اختصاصی قرارداد؛ منظور از شرایط شکلی نحوه تنظیم قرارداد به صورت کتبی و ویژگی های متن قرارداد شرکت و همچنین ثبت شرکت و اطلاع به عموم از طریق رسانه ها به دلیل قانونی بودن شرکت می باشد.

در صورت تنظیم دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد ممکن است ادله و مدرک جهت باطل نمود شرکت عدم با فقدان یکی از شروط فوق باشد. مثلا یکی از شرکا اهلیت نداشته باشد یعنی خصوصیت یا صلاحیت شریک شدن یا عضو هیئت مدیره را نداشته باشد در این صورت شخص ذی نفع قادر به تنظیم دادخواست برای ابطال شرکت خواهد کرد. یا اینکه از دلایل دادخواست بطلان شرکت عدم تخصیص سود به شکل مندرج در قرارداد است. یا موضوع و هدف تاسیس شرکت قانونی و مشروع با مشخص نباشد در این صورت شخص ری نفع خواهان ابطال آن می شود.

نکته بسیار مهم که قابل یادآوری است این مورد است که بطلان شرکت و انحلال شرکت را به یک معنی و مفهوم دانست. اما بطلان شرکت با انحلال آن کاملا متفاوت است. در متن زیر این مهم توضیح داده شده است.

تفاوت بطلان شرکت و انحلال شرکت

موضوع بطلان شرکت کاملا موضوعی جداگانه با انحلال شرکت است. انحلال شرکت از طریق مرجع قضایی و مرجع ثبت شرکت انجام خواهد شد و بستگی به نوع و دلیل انحلال، تقاضا در هر یک از مراجع مختلف خواهد بود. اما بطلان شرکت به معنی باطل بودن شرکت است. تفاوت اصلی انحلال شرکت با بطلان شرکت در این است که در انحلال اصل شرکت یا اصل ایجاد شرکت معتبر و قانونی است. اما زمانی حرف از بطلان شرکت خواهد شد که ایجاد شرکت از اساس نامعتبر باشد. گفتیم که زمانی شرکت تاسیس و تشکیل می شود که شرایط انعقاد عقد به صورت قانونی برقرار باشد اما اگر حتی یکی از این شرایط قانونی در قرارداد و تشکی شرکت برقرار نباشد شرکت نامعتبر و غیر قانونی است و افرادی که در منافع شرکت ذینفع هستند باید از دادگاه و مراجع مربوط به این امور دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد قرارداد ارائه دهند. البته این دادخواست زمانی باید ارائه شود که این موضوع در جلسه هیئت مدیره رد شده باشد و غیرقانونی بودن عقد قرارداد را قبول نداشته باشند.

نمونه دادخواست بطلان شرکت به لحاظ فقدان شرایط انعقاد عقد

•