دادخواست رفع تصرف عدوانی

دادخواست رفع تصرف عدوانی

دادخواست تصرف عدوانی یکی از انواع دادخواست هایی است که در حیطه مسائل حقوقی مربوط به ملک و املاک مطرح می شود. لازم است قبل از پرداختن به چگونگی تنظیم و شرایط این دادخواست به تعریفی از تصرف عدوانی بپردازیم. تا پایان این متن همراه ما بمانید.

منظور از تصرف عدوانی چیست؟

منظور از عبارت تصرف عدوانی تصرف ملک شخص دیگر به زور و بدون رضایت فرد صاحب ملک است. منظور از عدوان زور و اجبار است و منظور از تصرف غلبه کردن بر مال دیگری است. در مسائل حقوقی مربوط به املاک یکی از شایع ترین موضوعات مطرح شده در دعاوی مربوط به این موضوع است. در تصرف عدوانی ملک از اختیار و استیلای مالک خارج شده و بدون رضایت وی به تصرف شخص دیگری در آمده است. این موضوع مربوط به اموال غیر منقول مانند خانه و آپارتمان و غیره است. کسی که اتومبیل وی به زور و اجبار به تصرف شخصی دیگر در آمده است مشمول ماده ۱۸۵ نمی شود. این ماده مربوط به تصرف عدوانی اموال منقول می باشد. شکایتی و یا دادخواست رفع تصرف عدوانی ممکن است از سوی مالک و یا از سوی مستاجر ملک ارائه شود. برای دعوا از سوی هر شخصی باید سه رکن اصلی وجود داشته باشد.

رکن اول مربوط به خواهان دعوا می باشد و باید خواهان به قانون اثبات کند که ملک در تصرف او بوده است. رکن بعدی اثبات تصرف اجباری خوانده می باشد و در نهایت رکن سوم عدوانی بودن تصرف می باشد یعنی ثابت کند که تصرف بدون رضایت او بوده است. تصرف عدوانی دارای انواع مختلفی است که در متن زیر به این موضوع خواهیم پرداخت.

لازم به یادآوری است که خلع ید با تصرف عدوانی دو موضوع نسبتا متفاوت حقوقی هستند که گاها مخاطب آن را با یکدیگر اشتباه می گیرند. خلع ید مربوط به اموال منقول و غیر منقول می باشد اما در تصرف عدوانی فقط به تصرف اموال غیر منقول پرداخته می شود. همچنین تفاوت های دیگری نیز وجود دارد که لازم است تا مقاله مربوط به خلع ید مطالعه شود.

• 

انواع تصرف عدوانی

طبق قانون موضوع تصرف عدوانی در دو نوع تقسیم شده است. در کل همه مسائل قضایی به دو نوع حقوقی و کیفری تقسیم شده است. هر کدام از آنها دارای شرایط خاصی می باشد. خواهان دعوا باید به این موضوع توجه کند که چنانچه دعوای خود را مثلا در دادگاه حقوقی مطرح نماید دیگر مجاز نخواهد بود دعوای خود را در دادگاه کیفری مطرح نماید. اصولا دعوای تصرف عدوانی یک موضوع حقوقی است اما گاها می توان آن را به شکل کیفری مطرح کرد. در دادگاه حقوقی لازم نیست شخص مالکیت و تصرف خود را به دادگاه اثبات نماید اما چنانچه خواستار طرح موضوع به شکل کیفری باشد بایستی مالکیت خود را ثابت نماید.

تصرف عدوانی حقوقی و کیفری؛ همانطور که گفته شد در طرح دعوا به شکل حقوقی لازم نیست تا مالک یا مستاجر ملک، مالکیت و تصرف ملک را اثبات نماید. در حالی که در شکل کیفری اینگونه نیست. همچنین برای دادگاه حقوقی باید محرز شود که شخص متصرف نمی دانسته است که ملک برای او نیست و متعلق به دیگری می باشد. این نکته یکی از تفاوت های تصرف عدوانی حقوقی و کیفری است. مطرح کردن این موضوع در دادگاه حقوقی نیازمند تنظیم دادخواست رفع تصرف عدوانی است اما برای مطرح کردن در دادسرای کیفری لازم به تنظیم دادخواست نیست، فقط باید مراحل تنظیم شکایت را انجام داد.

تصرف عدوانی کیفری به معنی تصرف ملک شخص دیگری به زور و اجبار و عدم رضایت مالک و با علم آنکه ملک متعلق به او نیست ولی کماکان چنین جرمی را مرتکب خواهد شد و دارای محکومیت خواهد بود و شخص مجرم از یک ماه تا یک سال محکوم به حبس خواهد شد. در دادگاه حقوقی چنانچه دادخواست مورد قبول دادگاه واقع شود ملک رفع تصرف خواهد شد و خوانده مجبور به پرداخت خسارت وارد شده می شود.

• 

شرایط ارسال دادخواست رفع تصرف عدوانی

خواهان دادخواست رفع تصرف عدوانی ممکن است مالک ملک یا مستأجر ملک باشد پس لزوما مالک فقط حق‌ اقامه دعوای رفع تصرف ندارد مستاجر ملک نیز ممکن است به اقامه این دعوا مبادرت نماید. برای ارائه دادخواست بایستی به دادگاهی مراجعه نمود که ملک غیر منقول در آن حوزه است. اما لازم است قبل از تنظیم چنین دادخواستی شرایط آن را بدانیم. این شرایط به قرار زیر می باشد:

غیر منقول بودن اموال؛ همانطور که در خلال متن فوق بیان کردیم باید طرح دادخواست برای اموال غیر منقول می باشد. اموالی چون آپارتمان، خانه، عمارت، باغ، مغازه، پارکینگ و غیره پس برای دادگاه حقوقی غیر منقول بودن مال از شرایط رسیدگی به دادخواست می باشد.

اثبات مالک یا مستاجر بودن ملک؛ خواهان، مالک و یا مستاجر قبل از ارائه دادخواست رفع تصرف بایستی مالک بودن و یا مستاجر بودن در ملک را اثبات نماید. همچنین شخص متصرف باید مدت زمان مشخصی ملک را در تصرف خود درآورده باشد و این مدت زمان بسته به عرف جامعه و یا نوع ملک است. همچنین خواهان دعوا باید مدتی را در ملک زندگی کرده و یا مستاجر، تصرف ملک را برای مدتی داشته باشد.

عدم سابقه متصرف یا خوانده در تصرف ملک؛ قانون برای صدور حکم رفع تصرف عدوانی، سابقه متصرف یا خوانده دعوا را در نظر خواهد گرفت. شخص متصرف باید ملک خواهان را متصرف شده باشد بدین معنی که تصرف خوانده بر تصرف خواهان باشد. یعنی قبل از تصرف خواهان خوانده دعوا آن ملک را تصرف کرده باشد و باید سابقه او را در تصرف همان ملک در نظر گرفته شود. در این شرایط اگر متصرف تصرف را بر تصرف خواهان انجام نداده باشد دادگاه خود را جایز به صدور حکم نمی داند.

عدوانی بودن مال تصرف شده؛ عدوانی بودن از دیگر شرایط مهم و اصلی طرح دادخواست رفع تصرف عدوانی می باشد. عدوانی به معنی زور و اجبار می باشد. پس باید تصرف به زور انجام شده باشد نه اینکه مالک خود به خواسته خود ملک را در اختیار شخص قرار دهد و بعدا ادعا عدوانی بودن تصرف را داشته باشد. در صورتی که بعد از ارائه دادخواست به دادگاه خوانده اثبات نماید تصرف او اجباری و به زور نبوده است رفع اتهام خواهد شد.

نمونه دادخواست رفع تصرف عدوانی

•