دادخواست لغو حضانت فرزند

دادخواست لغو حضانت فرزند

حضانت فرزندان به عهده پدر و مادر است اما در صورت جدایی زن و مرد حضانت فرزند به یکی از آنها داده می شود. در صورتی که قیم یا نزدیکان فرزند پدر یا مادر او را صالح در نگهداری طفل ندانند اقدام به دادخواست لغو حضانت فرزند خواهند کرد. پس دادخواست لغو حضانت ممکن است از سوی پدر یا مادر یا قیم و یا از سوی یکی از قربا یا نزدیکان طفل ارائه شود. در ادامه این مقاله به تعریف کاملی از حضانت فرزند خواهیم پرداخت. همچنین به نحوه تنظیم دادخواست و شرایط ارائه این دادخواست به مراجع مربوطه و نمونه ای از آن را در ادامه مطلب خواهیم داشت.

قوانین حضانت فرزند

زمانی که والدین طفل از یکدیگر برای همیشه جدا شوند و یا به علت های مختلفی به دور از هم زندگی کنند حضانت فرزند به یکی از آنها داده خواهد شد. پس قانون والدین کودک را مجبور به تعیین تکلیف کودک خواهد کرد. حضانت به معنی نگهداری جسمی کودک و دور کردن خطرات جسمی و روحی و تربیت اخلاقی و بهداشتی او می باشد. زمانی که هر کدام که از پدر یا مادر حضانت طفل را قبول کردند مستلزم رعایت نکاتی خواهند شد که به عنوان وظیفه در قانون ذکر شده است. همچنین قانون برای دادن حضانت به پدر یا مادر جنسیت و سن و سال فرزند مشترک را در نظر خواهد گرفت. حضانت پسر یا دختر تا هفت سالگی بر عهده مادر است و پس از آمیز عهده پدر می باشد.

حضانت دختر از هفت تا نه سالگی و ‌پسر از هفت تا پانزده سالگی ( سن بلوغ شرعی) بر عهده پدر می باشد. و مادر تنها حق ملاقات با وی را دارد. پس از پایان این سن فرزند خود تصمیم گیرنده خواهد بود که با پدر زندگی می کند یا با پدر و قانون نیز به تصمیم او احترام می گذارد. کلیات حضانت فرزند مشترک زن و مرد اینگونه است. اما در حالت های مختلف دیده ایم پدر یا مادر به طور رسمی حضانت همیشگی فرزند را به طرف مقابل داده اند. به هر حال؛ گاهی دیده شده که فردی که عهده دار حضانت فرزند است طبق قانون اساسی و عرف اجتماعی صلاحیت نگهداری فرزند را ندارد. در چنین حالتی افراد نزدیک به کودک و یا خود قانون یا مدعی العموم سرپرست کودک را سلب حضانت خواهد کرد. این مهم در قالب دادخواست به دادگاه ارسال می شود.

• 

دادخواست لغو حضانت فرزند چیست؟

دادخواست لغو حضانت فرزند زمانی به دادگاه حقوقی ارسال می شود که سرپرست کودک صلاحیت حضانت او را به دلایلی ندارد. مهم ترین وظیفه پدر و مادر در قبال کودک حفظ و نگهداری او در برابر خطرات جسمی و مادی است. همچنین این وظیفه در عین حال که مهم ترین مسئولیت پدر و‌ مادر است ابتدایی ترین نیز هست. تربیت اخلاقی و بهداشتی کودک نیز بسیار مهم است. در صورتی که شخصی که سرپرستی کودک را برعهده داشته باشد به این وظایف به درستی عمل نکند از وی سلب حضانت خواهد شد. پس قانون گذار با پیش بینی چنین حالت هایی که روح و جسم و روان کودک در خطر باشد راهکارهای مناسبی را پیش رو افراد قرار داده است. یکی از این راهکار ها تنظیم دادخواست لغو حضانت فرزند می باشد.

بر اساس ماده ۱۳۷۶ قانون مدنی؛ هر زمان بر اثر انحطاط اخلاقی و یا عدم مراقبت پدر و یا مادری که سرپرستی و حضانت طفل بر عهده آنها است تربیت اخلاقی و سلامت جسمی کودک در خطر باشد دادگاه می تواند با تقاضای قیم کودک یا اقربای او و یا به درخواست رئیس دادگاه تصمیمی برای حضانت فرزند گرفته شود. بر اساس این ماده قانونی هر زمان که فرد تربیت اخلاقی فرزند را نادیده بگیرد و یا او را در معرض خطرات جسمی قرار دهد فاقد صلاحیت خواهد شد. ممکن است اسن دادخواست از سوی قیم و یا از سوی فامیل یا نزدیکان کودک و یا از سوی دادستان باشد. حتی در برخی موارد دیده شده است که پدر و مادر هر دو فاقد صلاحیت در حضانت فرزند مشترک خود هستند از این رو قوانین تصمیم های دیگری را اتخاذ خواهد کرد. اما برای تنظیم چنین دادخواستی از سوی هر کدام از افراد مذکوره باید مطابق و منطبق با شرایطی باشد که قانون آن را مشخص کرده است این شرایط به شرح زیر می باشد.

شرایط تنظیم دادخواست لغو حضانت فرزند کدام است؟

همانطور که در متن فوق عنوان کردیم برای تنظیم دادخواست لغو حضانت فرزند باید شرایطی وجود داشته باشد و این شرایط هر چه که باشد سلامتی جسمی کودک و تربیت اخلاقی او را تحت الشعاع قرار خواهد داد و مطابق ماده فوق الذکر اگر این بی مسئولیتی ناشی از انحطاط اخلاقی سرپرست و یا عدم مراقب او باشد در چنین شرایطی می توان گفت پدر یا مادر صلاحیت حضانت را نخواهند داشت. اما در قانون برای تنظیم چنین دادخواستی شرایطی را به صراحت اعلام کرده است. زیرا تنظیم دادخواست باید به ضمیمه دلایل و مدارک لازم خواهان برای صحت ادعای خود باشد. طبق ماده قانونی ۱۱۷۳ مصادیق عدم مراقبت از کودک و انحطاط اخلاقی پدر و مادر که در ماده ۱۱۷۶ به آن پرداخته شده است به قرار زیر می باشد؛

فساد اخلاقی و شهرت به فحشا

اعتیاد به مواد مخدر و الکل و مواد روان گردان

ابتلا به بیماری های روانی به تایید و تشخیص پزشک

سؤ استفاده کردن از کودک و مجبور کردن او فحشا و فساد قاچاق و تکدی گری

ضرب و جرح کودک خارج از حد متعارف

در این مورد ذکر دو نکته مهم ضروری است؛

یک؛ چنانچه هر یک از والدین یکی از شرایط فوق را داشته باشند حضانت به وی داده نخواهد شد و این موارد ممکن است بعد از اخذ حضانت کودک به وجود بیایید.

دو؛ هر یک از این مصادیق مثال های بارزی است که قانون گذار آن را بیان کرده اند و انحصاری نیستند ممکن است دلیل سلب حضانت موردی خارج از موارد فوق باشد و از منظر دادگاه و قاضی قابل قبول باشد. پس در این صورت دادخواست مطرح شده مورد قبول واقع شده و حکم لغو حضانت فرزند صادر خواهد شد.

نمونه دادخواست لغو حضانت فرزند

•