سوء پیشینه یا سابقه کیفری
سوء پیشینه یا سابقه کیفری چیست؟
سوء پیشینه یا سابقه کیفری به چیزی گفته می شود؟ مهمترین نکات در خصوص سوء پیشینه یا سابقه کیفری چیست؟ به واسطه سوء پیشینه یا سابقه کیفری فرد چه امکاناتی را از دست می دهد؟ سوء پیشینه یا سابقه کیفری شامل چه جرایمی می شود؟ آیا بازداشت شدن به عنوان سوء پیشینه یا سابقه کیفری در نظر گرفته می شود؟ آیا به عنوان خوانده در دادگاه حضور داشتن می تواند سوء پیشینه یا سابقه کیفری محسوب شود؟ کارکرد یک وکیل پایه یک دادگستری در خصوص سوء پیشینه یا سابقه کیفری چیست؟ سوء پیشینه یا سابقه کیفری چگونه پاک می شود؟ اثرات سوء پیشینه یا سابقه کیفری در زندگی چیست؟
سوء پیشینه یا سابقه کیفری یک نوع ابزار قانونی و مجازات تبعی در قانون کیفری محسوب می شود. در زبان ساده تر مجرم به واسطه سوء پیشینه یا سابقه کیفری از برخی حقوق اجتماعی و شهروندی خود برای مدتی محروم می شود. بنابراین بر اساس ماده 25 قانون مجازات های اسلامی در خصوص برخی جرایم، فرد ( مجرم ) علاوه بر تحمل محکومیت و مجازات اصلی باید از برخی حقوق اجتماعی محروم شود. این مجازاتی است که به تبع این جرم برای وی ایجاد می شود. بخشی از این محرومیت به واسطه سوء پیشینه یا سابقه کیفری ایجاد می شود.
نکته مهم دیگر این است که بسیاری از افراد اینگونه تصور می کنند که حضور آن ها در هر دادگاهی یا هر مجمع قضایی به معنی داشتن سوء پیشینه یا سابقه کیفری است. از طرف دیگر این باور غلط وجود دارد که هر جرم کیفری مشمول مجازات تبعی سوء پیشینه یا سابقه کیفری خواهد بود. از این رو با توجه به این که سوء پیشینه یا سابقه کیفری باعث می شود زندگی فرد دستخوش تغییرات مهمی شود و وی از امکانات اجتماعی خاصی مانند استخدام در دستگاه دولتی و بسیاری دیگر از مشاغل آزاد را از دست خواهد داد، از این رو فرد با ارتکاب جرم های غیر عمدی و یا مجازاتی تعزیری کمتر از دو سال حبس نیز از سوء پیشینه یا سابقه کیفری بترسد و بخواهد از دست قانون فرار کند. یک عدم آگاهی می تواند وضعیت قانونی و کیفری فرد را وخیم کند. اینجاست که نقش یک وکیل کیفری برای شناساندن مفاهیم مهمی مانند سوء پیشینه یا سابقه کیفری اهمیت پیدا می کند.
سوء پیشینه یا سابقه کیفری شامل چه جرایمی می شود؟
سوء پیشینه یا سابقه کیفری برای هر جرم کیفری صادر نمی شود. در واقع این تصور غلط را باید کنار گذاشت که همه جرایم کیفری مشمول سابقه کیفری می شود. این دیدگاه مسلما به دلیل عدم آگاهی عمومی نسبت به این مسئله است.به طور کلی می توان گفت که سوء پیشینه یا سابقه کیفری شامل موارد زیر خواهد بود.
به طور کلی قانون تنها جرایمی را مشمول سوء پیشینه یا سابقه کیفری دانسته است که اساسا این جرایم برای جامعه مضر شناخته می شوند. در واقع این جرایم به اندازه ای مضر شناخته شده است که قانون ترجیح می دهد هم از نظر بازدارندگی و هم از نظر حفظ امنیت جامعه مجرم را بعد از گذران دوره محکومیت اصلی برای مدتی تحت کنترل داشته باشد و امکان استفاده او از برخی امکانات اجتماعی را ندهد. جرایمی که مجازات آن ها اعدام یا قصاص باشد. از جمله قتل، حمل مواد مخدر و … . جرایمی که مجازات تعیین شده برای آن ها حبس ابد تعیین شده باشد. همچنین جرایمی که مجازات آن ها قصاص عضو باشد. همچنین اگر فرد جرمی مرتکب شده باشد که مجازات آن قطع عضو باشد مشمول سوء پیشینه یا سابقه کیفری می شود. به جز این ها مجازاتی با مجازات حبس تا درجه 5 ( دو تا 7 سال )و همچنین مجازات سلاق حدی از جمله مهمترین جرایمی است که سوء پیشینه یا سابقه کیفری برای آن ثبت می شود.
همانطور که می بینید نوع مجازات صادر شده مهمترین فاکتور برای تعیین سوء پیشینه یا سابقه کیفری و درج آن در پرونده محسوب می شود. حال فردی که مرتکب این دست از جرایم شده باشد به عنوان فردی با سوء سابقه برای مدتی مشخص در جامعه زندگی می کند. این سوء پیشینه یا سابقه کیفری نشان می دهد که فرد می تواند همچنان برای جامعه خطرناک باشد. با طی دوران مشخص شده توسط دادگاه این مجازات تبعی نیز بی اثر می شود و سوء پیشینه یا سابقه کیفری از پرونده وی پاک می شود. بدین ترتیب فرد می تواند بعد از مدتی از تمام امکانات زندگی اجتماعی بهره مند شود. بر اساس قانون حداکثر زمان مجازات تبعی 7 سال در نظر گرفته شده است. بنابراین بعد از 7 سال فرد می تواند با اثبات صلاحیت خود نسبت به پاک کردن سوء پیشینه یا سابقه کیفری اقدام کند. این نکته بسیار مهمی است که در خصوص سوء پیشینه یا سابقه کیفری باید به آن توجه داشت. در واقع یکی از کارکرد وکلا در حوزه کیفری مانند وکیل سرقت یا … این است که بعد از گذشت مدت زمان مذکور نسبت به پاک کردن این سوء پیشینه اقدام کند.
گواهی سوء پیشینه یا سابقه کیفری چه کارکردی دارد؟
گواهی سوء پیشینه یا سابقه کیفری یکی از مهمترین مدارک حقوقی امروز در جامعه محسوب می شود. بسیاری از مشاغل دولتی و خصوصی بر اساس این گواهی اقدام به استخدام کارمندان خود می کنند. در واقع سوء پیشینه یا سابقه کیفری این مسئله را نشان می دهد که فرد از نظر کیفری جرمی مرتکب نشده و می توان او را فردی مفید برای جامعه در نظر گرفت.
نکته مهمی که در خصوص این گواهی وجود دارد این است که فرد با ارائه عدم سوء پیشینه امکان دریافت ویزا و خروج از کشور را می تواند پیدا کند. این نکته بسیار مهمی است که در خصوص کارکرد این گواهی می توان به آن اشاره کرد. بنابراین به طور کلی قانون به واسطه ثبت سوء پیشینه یا سابقه کیفری نشان می دهد که فرد از نظر اجتماعی آدمی کارآمد محسوب می شود یا خیر. البته باید به این موضوع توجه داشته باشید که داشتن سوء پیشینه یا سابقه کیفری به معنی تمام شدن زندگی و عدم استفاده مادام العمر از خدمات اجتماعی نیست. همانطور که گفتیم حداکثر زمان پایداری این قانون 7 سال در نظر گرفته شده است.
