لایحه اعتراض به رای غیابی
اعتراض یا واخواهی به رای غیابی یکی از راه های اعتراض به رای صادر شده از سوی دادگاه می باشد. زمانی که حرف از رای صادره باشد منظور از احکام قطعی و قرار های صادر شده از سوی دادگاه می باشد. منظور از رای غیابی عدم اطلاع و آگاهی طرفی از دعوا در مورد جلسه دادرسی و حکم صادر شده و عدم مشارکت وی است. در چنین حالتی و با پیش بینی قانونگذار از عدم اطلاع یکی از طرفین پرونده مبحث تنظیم لایحه اعتراض به رای غیابی مطرح شده است که این حق به شخص داده می شود تا فرصتی برای دفاع از خود داشته باشد. در این متن به این موضوع مهم خواهیم پرداخت که تنظیم این لایحه چگونه است و چطور می توان آن را تقدیم مرجع مربوطه کرد و یا شرایط قانونی آن به چه شیوه ای است. در ادامه با ما همراه باشید.
شرایط اعتراض به رای غیابی
در قانون آیین دادرسی مدنی ماده ۳۰۵ چنین آمده است؛ محکوم علیه غایب حق دارد نسبت به رای صادر شده از دادگاه اعتراض نماید که به این اعتراض از سوی محکوم علیه واخواهی گفته می شود طبق قانون دادخواست و لایحه تنظیم شده واخواهی در دادگاه ها قابل رسیدگی و پیگیری است. اما این سوال مطرح می شود که چه احکام صادره ای غیابی محسوب می شوند؟ خب جواب این سوال شرایط تنظیم لایحه اعتراض به رای غیابی را مشخص خواهد کرد که در ماده قانونی ۳۰۳ در مورد این مهم گفته شده است؛ حکم دادگاه به شکل حضوری است یعنی بایستی با حضور طرفین پرونده و یا وکیل یا نماینده قانونی آنها حکم ابلاغ شود مگر اینکه خوانده محکوم علیه یا خوانده در هیچ یک از جلسه های دادگاه حضور نداشته باشد و با وکیل یا نماینده قانونی او نیز در دادگاه حضور نداشته باشند و یا اینکه ابلاغ واقعی نشده باشند و یا دفاعیه خود را به صورت کتبی به دادگاه ارائه نداده اند که در چنین حالتی دادگاه با حکم صادره خود شخصی محکوم را در پرونده مشخص می کند و محکوم علیه این فرصت را خواهد داشت تا با استناد به ماده قانون به آراء صادر شده اعتراض نماید. اعتراض به شیوه کتبی تنظیم می شود و باید در فرصت مشخص شده ای در سامانه قضایی ثبت شود. پس از ثبت لایحه اعتراض دادگاه موظف به رسیدگی به آن می شود.
لایحه اعتراض به رای غیابی (3)
تنظیم لایحه اعتراض به رای غیابی
در متن فوق گفته شد که طبق قانون شخص محکوم علیه حق دارد در صورت عدم مشارکت و اطلاع از رای صادر شده توسط دادگاه حق اعتراض به رای را خواهد داشت. این اعتراض به شیوه لایحه اعتراض به رای غیابی امکان پذیر است. همچنین شرایط این لایحه و تنظیم آن را در ماده قانون ۳۰۳ قانون را بیان کردیم و گفتیم که رای دادگاه در صورتی غیابی می شود که شخص محکوم علیه یا وکیل و نماینده قانونی در دادگاه حضور نداشته باشند. اما نحوه تنظیم این لایحه چگونه است؟ ماده ۳۰۵ قانون مدنی در خصوص مرجع صالح برای تقدیم لایحه اعتراض چنین گفته است؛ دادگاه صالح برای رسیدگی به لایحه واخواهی دادگاه مرجع صدور رای است. مثلا اگر در دادگاه حقوقی به شماره فلان حکم غیابی صادر شود رسیدگی به لایحه واخواهی نیز بایستی در همان دادگاه صورت بگیرد. این لایحه در فرم از پیش تنظیم شده ای در دفاتر قضایی موجود است و باید شخص واخواه لایحه تنظیم شده خود را در سامانه ثنا به ثبت برساند و مهلت زمانی او برای تنظیم آن چنانچه مقیم ایران باشد بیست روز تمام و اگر مقیم خارج از کشور باشد دو ماه تمام است. شروع فرصت زمانی داده از تاریخ ابلاغ رای توسط دادگاه است. چنانچه شخص در این بازه زمانی موفق به تنظیم ارائه لایحه نشده باشد بایستی عذر موجه ای را در قالب دادخواستی کتبی به دادگاه ارائه دهد و اگر عذر برای دادگاه موجه بود فرصت داده شده تمدید خواهد شد. این لایحه دارای ضوابط و قوانین مشخص حقوقی است که بهتر است با وکیل مجرب در این زمینه مشورت شود. اما در صورت ارائه لایحه اعتراض آثار آن بر پرونده و حکم صادر شده چگونه خواهد بود؟ در متن زیر به این موضوع خواهیم پرداخت.
آثار تنظیم لایحه اعتراض به رای غیابی
شخص واخواه یا محکوم علیه در لایحه اعتراض به رای غیابی و تنظیم واخواهی می تواند به ادله های و اسناد مطرح شده در دادگاه توسط طرف دیگر پرونده اعتراض کند و یا خواهان جلب شخص ثالث شود و با دادرس و دادگاه را ناصالح معرفی کرده و خواهان رسیدگی در دادگاه دیگر باشد. در هر صورت یکی از آثار تنظیم لایحه اعتراض به احکام صادر شده اثر تعلیق شدن حکم صادر شده است. تعلیق شدن حکم در واخواهی همانند تعلیق حکم در دادگاه تجدید نظر است. به این معنی که تا پایان فرصت واخواهی صدور اجرای آرای صادر شده ممنوع است. پس اگر در فرصت تعیین شده واخواهی به رای غیابی صورت گرفته شده باشد تا پایان رسیدگی و صدور حکم و رای قطعی اجرای حکم به تعویق خواهد یافت. از دیگر آثار تنظیم لایحه اعتراض این است که فرصت انتقالی برای محکوم علیه پیش می آید یعنی تمامی اعتراضات و دلایل واخواهی از مقطع قبلی به مقطع فعلی منتقل می شود. اما حالتی ممکن است پیش بیایید که رای به صورت غیابی صادر شود و محکوم علیه در فرصت زمانی مشخص شده اقدام به واخواهی نکرده باشد و حتی بابت تاخیر خود دادخواستی ارائه نداده باشد که در این حالت اجرای حکم غیابی چگونه خواهد بود؟
لایحه اعتراض به رای غیابی (1)
اجرای رای غیابی
دادگاه وظیفه دارد در صورت نبودن محکوم علیه در جلسه دادرسی رای صادر شده خود را به صورت قانونی به وی ابلاغ نماید در صورتی که ابلاغ رای به محکوم علیه مقدور نباشد و یا ابلاغ رای قانونی به شخص صورت نگرفته باشد دادگاه تا پایان مهلت واخواهی دستور به اجرای حکم نمی دهد اما پس از پایان این فرصت زمانی حکم صادر شده از سوی دادگاه قانونی و لازم الاجرا خواهد بود. البته محکوم له یا خواهان برای اجرای حکم باید تامین مناسب و یا ضامن معتبر ارائه دهد. همچنین محکوم علیه پس از اجرای حکم نیز می تواند اقدام به واخواهی نماید.
