لایحه در خصوص قاچاق کالا

لایحه در خصوص قاچاق کالا

منظور از لایحه در خصوص قاچاق کالا چیست؟

به طور کلی لایحه در خصوص قاچاق کالا یک لایحه پیشنهادی است که دولت در مورد موضوعی مشخص و یا قانونی جدید و یا شاید اصلاح ماده های قانونی به مجلس پیشنهاد می کند. به بیانی ساده تر لایحه قاچاق کالا یکی از لایحه هایی است که دولت برای اصلاح آن به مجلس فرستاده تا کمیسیون اقتصادی آن را مورد بررسی قرار بدهد. این اصلاحیه در سال  ۱۳۹۹ که مربوط به قانون قاچاق ارز و کالا بود، توسط کمیسیون اقتصادی بررسی  و تایید شده و برای تامین نظر شورای نگهبان به تصویب رسید. لایحه های پذیرفته شده از سوی شورای نگهبان صرفا لایحه های هستند که مطابق قانون های قبلی و در راستای اهداف آن قوانین باشد و اگر نقض هر یک از بند های قانونی را به همراه داشته باشد، لایحه پذیرفته نخواهد شد. این اصلاحیه مربوط به ماده ۱۷ قانون مبارزه با قاچاق است.

در ادامه این مطلب قاچاق را از منظر قانونی بررسی خواهیم نمود.

منظور از قاچاق کالا چیست؟

قاچاق کالا از منظر حقوقی به معنی؛ جابه جایی کالا از مکانی به مکان دیگر در داخل کشور و یا خارج از کشور، بدون اجازه دولت می باشد. کالا های که بدون اجازه و به طور مخفیانه از مرزهای کشور وارد و یا خارج می شود، کالای قاچاقی محسوب می شوند. جابجایی غیر قانونی کالا یا قاچاق با تجارت کالا دو مفهوم کاملا جداگانه است. در تجارت کالا قرارداد بین فرستنده و گیرنده کالا رسمی و قانونی است. این قرارداد با اجازه نهاد و با وکالت کسی است که کالای فرستاده شده را سالم تحویل بدهد و یا تحویل بگیرد. اما در امر قاچاق قرداد مابین فرستنده و گیرنده کالا صورت گرفته است و بدون وکالت کسی یا اجازه گمرک یا دولت صورت می گیرد. کالا های قاچاقی گاهی مربوط به کالاهای مجاز و گاهی اوقات نیز مربوط به کالا های غیر مجازی است که ورود آن به کشور در هر حالتی ممنوع است. قاچاق در حالت کلی بر دو نوع است. قاچاق داخلی و قاچاق خارجی.

قاچاق داخلی به معنی جابه جایی مخفیانه و بدون اجازه دولت در دو نقطه از کشور و قاچاق خارجی جابجایی غیر قانونی کالا از کشوری به کشور دیگر است. اما از دیدگاه و منظر قانون چه عملی در رابطه با کالا قاچاق محسوب می شود؟ چرا به جابجایی برخی کالاها قاچاق می گویند؟  

قاچاق کالا از منظر قانون

به منظور ایجاد نظم در چرخه اقتصادی و داشتن اقتصاد پویا، همواره قانون در پی اصلاحیه ها و تبیین قوانین جدید بوده است تا علاوه بر این اهداف با پدیده قاچاق کالا مبارزه نماید. یکی از این قوانین ماده یک مبارزه با قاچاق کالا می باشد. قاچاق ارز ‌و کالا را به معنی؛ انجام هر عملی یا ترک اعمالی که موجب نقض و حذف تشریفات قانونی مربوط به خروج و ورود کالا و ارز شود، می داند. همچنین مجازاتی در پی این عمل غیر قانونی تعیین شده است. ممنوعیت و محدودیت های صورت گرفته بر اساس و نظر قانون برای ورود و خروج کالا وجود دارد، اگر کسانی قصد خروج و ورود کالا را داشته باشند و این امر بر خلاف محدودیت ها انجام شود، قاچاق کالا محسوب می شود. مثلا پرداخت عوارض گمرکی یکی از این محدودیت ها می باشد که بسیاری برای دور زدن این محدودیت به قاچاق ارز و کالا روی خواهند آورد. پس اشخاصی که تشریفات قانونی را در وارد کردن و خروج کالا رعایت نکنند عمل قاچاق انجام داده و طبق قانون دارای مجازاتی بر حسب نوع و میزان کالا می باشد.

• 

مصادیق قاچاق کالا

انجام اعمال یا ترک اعمال زیر قاچاق کالا محسوب می شود.

 کالایی که در گمرک عنوان خروج موقت داشته است و با گذشت مدت مشخص و تعیین شده به کشور بازگردانده نشود قاچاق محسوب می شود.

اضافه کردن به کالاهای خروجی یا کاستن از کالای ورودی در ترانزیت ها و محموله های بار

ارائه اظهار نامه جعلی  کالا به گمرک

جایگزین کردن کالاهای نامناسب به جای کالاهایی که دارای مجوز هستند.

با نیت تقلب کالاهای وارداتی با عنوان ایرانی بودن از کشور خارج شوند

وارد کردن کالاهایی برای مصارف شخصی. ممکن است چنین اقلامی به نام کالای وارداتی که دارای تسهیلات ویژه ای باشند وارد کشور شوند.

خروج کالاهای مشمول تسهیلات و کالاهای وارداتی تجمیعی

وارد کردن و عرضه کالا های فاقد شناسه

رعایت نکردن ضوابط های دولت در خصوص تجارت کالا

اقدام هر نوع عملی که فاقد تشریفات وارداتی و صادراتی کالا باشد و زیر پا گذاشتن قوانین حاکم در امر واردات و صادرات کالا قاچاق محسوب می شود.         

مجازات قانون برای قاچاق کالا چیست؟

بر اساس ماده های قانونی ۱۸ و ۲۲ مبارزه با قاچاق، برای هر نوع از قاچاق کالا مجازاتی تعیین شده است. دادسرا و یا دادگاه انقلاب برای هر نوع کالای قاچاق شده و میزان آن مجازات های را برای فرد قاچاق کننده در نظر می گیرد. طبق قانون هر شخصی که قانون را زیر پا گذاشته و اقدام به صدور و یا خروج کالا از کشور نماید، علاوه بر مجازات بر جریمه نقدی، کالای او نیز ضبط می شود. چنانچه عین کالای قاچاق شده موجود نباشد، فرد تخطی از قانون محکوم به پرداخت وجه معادل کالا خواهد شد. هر ابزار و وسیله ای که برای قاچاق استفاده شده‌ است، توقیف خواهد شد. در نهایت درآمدی که از این عمل برای شخص یا اشخاص داشته است، نیز ضبط می شود.  

در مطالب فوق عنوان شد که مجازات تعیین شده قانون برای قاچاق کردن کالا بر حسب نوع کالا متغیر است. انواع کالاهای قاچاق به قرار زیر است؛

کالای ممنوع؛ کالایی که ورود و خروج آن از مرز های کشور طبق قانون ممنوع است.

کالای مجاز؛ کالایی که اگر تشریفات لازمه بانکی و ‌گمرکی را داشته باشد، احتیاجی به دریافت مجوز نیست.

کالای مجاز به شرط؛ بعضی از کالای وارد و یا خارج شده از کشور علاوه بر انجام تشریفات گمرکی، باید از مرجع ذی ربط قانونی مجوز آن را دریافت کرد و عدم این مجوز به معنی قاچاق می باشد. 

پس بدهی است برخی از کالاها طبق قانون ممنوع الورود و خروج از کشور هستند و برخی دیگر از این کالا ها، کالاهایی ضروری هستند که صرفا برای رعایت نکردن تشریفات بانکی و گمرکی و پرداخت هزینه های اضافی اشخاصی اقدام به قاچاق کالای مورد نظر می کنند.