لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی
شاید این سوال برای شما نیز پیش آمده باشد که نزاع دسته جمعی چیست و نحوه ی نگارش لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی به چه صورت می باشد. جرم ضرب و جرح عمدی و مشارکت در نزاع دسته جمعی، از جمله جرایمی می باشند که این روزها در کشور ما به وفور قابل مشاهده است. بر اساس آمار منتشر شده از اورژانس های کشور دومین دلیل مرگ و میر افراد در اورژانس، نزاع های دسته جمعی و شرکت در اینگونه درگیری ها می باشد. آمار بالای خشونت در چند سال اخیر و تجمع پرونده های مختلف در این زمینه می تواند گویای این مطلب باشد و به همین دلیل قانونگذار در این موارد سخت گیری خاصی نشان داده است. برای مثال صرف شرکت در نزاع دسته جمعی موجب تحمل مجازات خواهد بود و حصول نتیجه اهمیتی ندارد. یکی از دلایل جرم انگاری نزاع دسته جمعی اخلال در نظم و از بین بردن آسایش و آرامش دیگران خواهد بود و به همین دلیل قانونگذار نیز رویکرد متفاوتی را نشان داده است. در ادامه به مفهوم این جرم و مجازات آن اشاره کرده و نحوه ی نگارش لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی را بیان می کنیم.
لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی (1)
مفهوم جرم نزاع دسته جمعی
نزاع دسته جمعی زمانی اتفاق می افتد که چندین نفر در یک درگیری با یکدیگر مشارکت داشته باشند. قانونگذار ما در این حالت برای افرادی که در درگیری و منازعه شرکت کرده اند مجازات مشخصی مقرر کرده است. در ماده 615 از بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی چنین مقرر شده است که در صورتی که نزاع دسته جمعی منجر به قتل شود، کسانی که در نزاع مشارکت داشته اند به یک سال تا سه سال حبس محکوم خواهند شد. در حالتی که نزاع دسته جمعی منجر به نقص عضو شود هر کدام از شرکت کنندگان در نزاع به شش ماه تا سه سال حبس محکوم خواهند شد. چنانچه نزاع دسته جمعی منجر به ضرب و جرح شود، هر کدام از شرکت کنندگان به سه ماه تا یک سال حبس تعزیری محکوم خواهند شد. چنانچه با تکیه بر ادله طرفین و تشخیص دادگاه، شرکت در نزاع به دلیل دفاع مشروع اتفاق افتاده باشد، هر کدام از افرادی که مشمول این موضوع باشند از مجازات های فوق معاف می شوند. در تبصره این ماده نیز مقرر شده است که این مجازات ها مانع از اجرای مجازات قصاص و دیه نخواهند بود.
عنصر مادی جرم نزاع دسته جمعی
با توجه به اینکه منازعه شامل درگیری جسمی و فیزیکی مثبت می باشد، فحاشی و درگیری لفظی را شامل نخواهد شد. برای اینکه نزاع دسته جمعی صورت پذیرد حضور بیش از سه نفر در دعوا ضروری خواهد بود. یکی از نکات مهمی که در نزاع دسته جمعی وجود دارد، نامعلوم بودن ضارب یا ضاربان اصلی و مجهول بودن نحوه و کیفیت ارتکاب جرم است چرا که در غیر این صورت می توان مرتکب اصلی جرم را شناسایی کرد. علاوه بر موارد مذکور بین صدمه و نزاع باید رابطه علیت برقرار باشد. به بیانی ساده می توان گفت که علت صدمه وارده به اشخاص، نزاع صورت گرفته باشد و رابطه سببیت وجود داشته باشد. ذکر این نکته نیز الزامی است که شخصیت مجنی علیه در نزاع دسته جمعی اهمیتی ندارد و به بیانی دیگر تفاوتی نخواهد داشت که مجنی علیه به عنوان میانجی یا شخص ثالث در دعوا حضور داشته باشد و یا اینکه یکی از طرفین دعوا باشد. حصول نتیجه در این جرم اهمیتی ندارد و به صرف مداخله جرم صورت خواهد گرفت.
لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی (2)
شرایط نگارش لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی
در ذیل به شرایط نوشتن لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی اشاره می کنیم تا شما را با نحوه نگارش لایحه در این خصوص آشنا کنیم. رسیدگی به جرم نزاع دسته جمعی در دادگاهی صورت می گیرد که جرم در آن حوزه اتفاق افتاده باشد. بعد از طرح کردن شکواییه شاکی مدارک خود را به دادگاه ارائه می کند و سپس تحقیقات دادگاه و بررسی مدارک آغاز خواهد شد. در دفاعیه ای که متهم به دادگاه ارائه خواهد کرد، امکان دارد این موضوع را قید نماید که به عنوان میانجی در نزاع دسته جمعی شرکت داشته است و در این حالت در پی اثبات ادعا باید باشد که تشخیص صحت این امر با دادگاه صالح خواهد بود. علاوه بر این چنانچه ادعای دفاع مشروع نیز مطرح شود، با توجه به شرایط دفاع و بر اساس ماده 156 قانون مجازات اسلامی باید به دفاع از خود بپردازد و در لایحه در خصوص نزاع دسته جمعی به این موارد اشاره کند. چنانچه شخص رفتاری را نشان داده باشد که برای دفع خطر ضرورت داشته و توسل به نیروی های دولتی بدون اتلاف وقت ممکن نبوده باشد، می تواند مصداقی از دفاع مشروع باشد و با توسل به این ادله از مجازات معاف شود. البته باید توجه داشت که در نهایت تشخیص این امر با دادگاه خواهد بود. با توجه به آمار موجود در آرای دادگاه ها می توان گفت که استناد به دفاع مشروع در بیشتر موارد با شکست روبرو می شود و نمی توان با تکیه بر این ماده قانونی، از مجازات رهایی پیدا کرد هرچند که در موارد محدودی نیز با وجود تمام شرایط مذکور در قانون، می توان به کارگشایی این ماده قانونی امیدوار بود.
تمام متهمان در پرونده نزاع دسته جمعی حق اعتراض را خواهند داشت. از آنجایی که این جرم باعث از بین رفتن آسایش مردم می باشد، به نظر می رسد جنبه عمومی جرم به همین دلیل مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است زیرا با وقوع چنین جرایمی نظم نیز در جامعه مختل خواهد شد و همین موضوع سرآغاز مشکلات دیگری می باشد. با توجه به اینکه اولویت و هدف اصلی قانون در هر جامعه ای رعایت نظم می باشد، قانونگذار ایرانی نیز بر همین اساس در ماده 104 قانون مجازات اسلامی، نزاع دسته جمعی را در دسته جرایم غیر قابل گذشت قرار داده است. اصل بر رعایت اخلاق و عدم درگیری با اشخاص است اما در صورتی که بدون اطلاع از عواقب اینگونه درگیری ها، مرتکب چنین جرمی شده اید بهتر است از مشورت یک وکیل کاربلد و باتجربه استفاده کنید.
