تنظیم کیفر خواست
هر زمان که دادستان شخص متهم را مجرم بداند ادعایی را در مورد آن صادر خواهد کرد و طی آن از دادگاه خواهد خواست تا به آن رسیدگی کند. درواقع هدف از صدور این ادعا و ارجاع آن به دادگاه بررسی تمامی جوانب جرم و مجازات متهم می باشد.
کیفر خواست شامل چه موارد و نکاتی می باشد؟
در ماده ۲۷۹ قانون درباره کیفر خواست و موارد و مندرجات آن به وضوح توضیحاتی ارائه شده است. هر چند این خواسته دادستان اغلب اوقات به صورت کتبی می باشد اما گاهی هم از نوع شفاهی استفاده خواهد شد. به طور کلی خواسته مذبور شامل موارد و نکات ذیل می باشد.
۱: مشخصات کامل شخص متهم اعم از نام و نام خانوادگی، نام پدر، شماره شناسنامه، وضعیت تاهل، دین و مذهب و تابعیت.
۲: وضعیت حال متهم از لحاظ در بازداشت بودن و یا آزاد بودن او تحت شرایط وثیقه یا موارد دیگر و همچنین دلیل بازداشت او.
۳: درج نوع اتهام متهم و تاریخ و زمان و محل دقیق وقوع آن.
۴: تاریخ و زمان دقیق شروع بازداشت.
۵: دلایل و مستندات قانونی نوع اتهام.
۶: خلاصه ای از مشخصات و ویژگی های روانی و جسمانی فرد.
۷: ادله و دلایل انتساب اتهام.
تنظیم کیفر خواست (1)
کیفر خواست حاوی چه اطلاعاتی است؟
به طور کلی هر کیفر خواست که از طرف دادستان تنظیم و صادر خواهد شد و به دادگاه ارجاع داده می شود حتما باید حاوی پیام ها و اطلاعات خاص و ویژه ای باشد تا دادگاه بتواند در اسرع وقت و با علم و آگاهی به نوع اتهام رای نهایی درباره آن صادر نموده و مجازات مناسب با نوع جرم را برای فرد در نظر بگیرد. مهم ترین اطلاعاتی که در این خواسته دادستان درج خواهند شد عبارتند از:
۱: بر اساس قانون عملی که متهم انجام داده جرم بوده و همین امر سبب بازداشت او شده است.
۲: شخصی که متهم به انجام عمل مجرمانه است توسط قانون دستگیر شده است.
۳: ارائه مدارک و دلایل قابل قبول برعلیه و یا به نفع متهم.
۴: تفهیم متهم در باره نوع جرم و دلایل مجرم شناخته شدن او.
۵: ارائه مدارکی دال بر انجام قانونی بازجویی و همچنین ذکر نکات و مواردی که در حین بازجویی از متهم پرسیده شده است.
۶: صدور قرار کیفری برای جلوگیری از فرار و یا تبانی و یا هر عمل دیگر که سبب شود متهم خود را از انجام عمل مجرمانه تبرئه کند.
۷: بازپرس پرونده دلایل قابل قبولی و کافی برای تعقیب کیفری متهم را در پرکنده تشخیص داده است.
۸: آخرین دفاعیاتی که متهم از خود داشته است را در پرونده او درج کرده و آن را ثبت کرده اند.
۹: تحقیقات مقدماتی پایان گرفته و پایان یافتن آن اعلام شده است.
۱۰: حکم و قرار جلب متهم به دادرسی اعلام شده است.
۱۱: موافقت دادستان با صدور قرار جلب متهم.
۱۲: جرم واقع شده از جمله جرایم تعزیری درجه ۷ و ۸ نمی باشد.
۱۳: جرم متهم از دسته جرم های منافی عفت نبوده است.
۱۴: مرتکب جرم دارای سنی بالاتر از پانزده سال می باشد.
نکته: زمانی که دادستان خواسته خود را تنظیم و به دادگاه ارائه می نماید در واقع بر اساس موارد ذکر شده از محضر دادگاه خواهد خواست که رای به مجازات فرد را صادر کرده و تصمیم نهایی درباره او اتخاذ شود. لازم به ذکر است که تنظیم کیفر خواست از طرف دادستان بیانگر این مطلب است که تحقیقات و بررسی های اولیه انجام شده و این پروسه به پایان رسیده است و تنها مطلبی که باقی مانده صدور حکم درباره جرم متهم می باشد که باید این کار توسط دادگاه انجام پذیرد.
چگونگی ارائه کیفر خواست درباره دو جرم مختلف
اگر متهم دو جرم همزمان را مرتکب شده باشد که رسیدگی به هر کدام در صلاحیت دادگاهی خاص باشد. باید دادستان کیفر خواست جداگانه ای برای هر کدام از دادگاه ها ارسال کرده تا روند رسیدگی نهایی به جرائم متهم آغاز شود. طبق ماده ۲۸۴ قانون آیین دادرسی دادستان موظف است که در صورت وقوع دو جرم متفاوت توسط یک متهم دو خواسته جداگانه و مجزا را برای دادگاه های ذی صلاح ارسال نماید.
تنظیم کیفر خواست (2)
آیا اعتراض به کیفرخواست امکان پذیر است؟
قبل از هر چیز لازم است بدانید که تصمیماتی که در دادسرا اتخاذ خواهد شد به شکل قرار می باشند که به طرفین دعوا ابلاغ می شود. حال اگر دادسرا تصمیم بگیرد که قرار تعقیب لغو شود و یا این که قرار تعقیب به صورت موقتی باشد. شاکی پرونده حق دارد در مورد این خواسته دادستان اعتراض و شکایت نماید تا متن اعتراض او به همراه پرونده به دادگاه ارجاع داده شود. اگر اعتراض شاکی از طرف دادگاه پذیرفته شود قرار دادسرا لغو خواهد شد و پرونده برای انجام تحقیقات و بررسی های جامع تر و صدور کیفر خواست به دادسرا ارجاع داده خواهد شد. در صورتی که اعتراض و شکایت انجام شده از طرف شاکی مورد قبول واقع نشود، قرار تایید خواهد شد. در ادامه شاید این سوال برای بسیاری پیش بیاید که چرا زمانی که دادسرا قرار مجرمیت فردی را صادر کرد فرد نمی تواند نسبت به آن اعتراض نماید.
جواب این سوال در یک جمله قابل پاسخگویی می باشد و آن این است که اگر متهم دلایل و شواهدی مبنی بر بی گناهی خود داشته باشد می تواند در مرحله بعدی که حضور در دادگاه است آن ها را ارائه داده و از خود در برابر اتهام وارده دفاع کند. به طور کلی اعتراض تنها زمانی وارد خواهد بود که قرار موقتی تعقیب از طرف بازپرس صادر شده باشد. با این حال هنگامی که بازپرس حکم جلب فرد را صادر کرده و درخواست صادر شدن خواسته مزبور را نماید اعتراض امکان پذیر نخواهد بود. به نظر دادگاه اگر تحقیقات کامل نباشد بدون این که قرار نقض شود می توان از دادسرا خواست که تحقیقات تکمیل نماید و یا این که خود اقدام به تکمیل تحقیقات نماید.
نکته: نوع دیگر از کیفرخواست نوع شفاهی می باشد که در مورد جرایم در حیطه صلاحیت دادگاه کیفری ۲ می باشد. در این نوع خواسته دادگاه رسیدگی بدونه معطلی و در اسرع وقت برگزار خواهد شد.
